تغذیه با شیر مادر به عنوان یک حق مسلّم و مهم برای کودک دردین اسلام به رسمیت شناخته شده و پیرامون آن احکام و توصیه های مفصّلی بیان شده است .

اهمیت این حق کودک بدان جهت است که شیر مادر کامل ترین و سالم ترین غذا برای کودک است و رشد جسمی و نیز پرورش عاطفی و روحی طفل را به بهترین صورت فراهم می آورد. تحقیقات علمی نیز نشان می دهد که تغییر ترکیبات شیر مادر از هنگام ولادت تا پایان دوران شیردهی با نیازهای غذایی و سلامتی و ایمنی کودک تناسب کامل دارد، از این رو کودکانی که از شیر مادر استفاده می کنند شش برابر دیگر کودکان شانس زنده ماندن دارند.

خداوند متعال در قرآن کریم در این باره می فرماید: «مادران، فرزندان را دو سال تمام شیر می دهند. این حکم برای کسی است که بخواهد دوران شیر خوارگی را تکمیل کند … نه مادر حق ضرر زدن به کودک را دارد و نه پدر  …». (سوره بقره آیه 233 )

در روایات هم به طور گسترده این مسأله مورد اهتمام قرار گرفته است به گونه ای که می توان این روایات را در سه دسته قرار داد:

دسته اول: روایاتی است که در آن ها به خیر و برکت و فایده شیر مادر برای نوزاد تصریح شده است، مانند آن که از پیامبر اکرم (ص) نقل شده که فرموده است: «هیچ شیری برای تغذیه کودک با برکت تر از شیر مادر نیست». (بحارالانوار ج 100 ص 323)

هم چنین امیر المؤمنین (ع) تغذیه با شیر مادر را مورد تأکید قراردده و فرموده است: هیچ شیری برای تغذیه کودک با برکت تر از شیر مادر نیست. (وسائل الشیعه ج 21 ص 452)

تغذیه با شیرمادر نیازهاي تغذیه اي شیرخواران را تامین نموده و بهترین الگوي رشد و تکامل مطلوب کودکان را فراهم می کند. شیرمادر یک مایع بی نظیر و زنده حاوي عوامل ضد عفونت است که شیرخوار را در مقابل بسیاري از بیماري ها و عفونت ها (مثل اسهال و عفونت هاي گوارشی و تنفسی، عفونت گوش، آسم و اگزما و آلرژي….) محافظت می کند و مرگ و میر ناشی از این بیماري ها را کاهش می دهد و همچنین احتمال چاقی و بیماري هاي مزمن از جمله: بیماري هاي قلبی عروقی، پرفشاري خون، سرطان ها و دیابت را در بزرگسالی کاهش می دهد. شیر هر مادري براي فرزند خودش بهترین است و ترکیب آن براساس تغییر نیازهاي او برحسب سن شیرخوار و حتی در هروعـده تغییر می کند. شیر روزهاي اول یا آغوز حاوي عوامل ضد عفونت بسیاري براي محافظت نوزاد در برابر بیماري هاست کـه هنـوز سیستم ایمنی او تکامل نیافته است. تغذیه با شیرمادر به رشد و تکامل فک و صورت کمک کرده و از پوسیدگی دندان پیشگیري می کند. امکان تکلم بهتر، هوش بـالاتر و کسب مهارتهاي تکاملی وتحصیلی بهتر را در آینده فراهم می کند. تغذیه با شیرمادر تامین کننده گرما، صمیمیت، نزدیکی و تماس مادر وکودك است که نتیجه آن ارتقاء تکامل جسمی و عاطفی کودك است. بعلاوه شیرمادر همیشه و همه جا در دسترس است و نیازي به خریدن، آماده کردن، تجهیزات و ذخیره سازي ندارد. چنانچـه شیرخوار با شیرمادر تغذیه نشود ابتلاء بیشتر او به بیماري ها موجب صرف هزینه هاي درمان و مراقبت کودك وغیبـت والـدین از کار می گردد. شیردهی براي مادران نیز مزایاي فراوانی دارد : پیشگیري از کم خونی، سرطان پستان، شکستگی گردن استخوان ران در سنین کهولت و تاخیر در شروع قاعدگی و بارداري مجدد پس از زایمان از مزایاي شیردهی براي مادران است و نیز وزن اضافی دوران بارداري را زودتر از دست می دهند.

مهدک