ایمنسازی یکی از شناخته شده ترین و موثرترین روش پیشگیری از بیماریهای دوران کودکی است . در ۳۰ سال گذشته پس از آغاز برنامه توسعه ایمن سازی (EPI)، دستاوردهای مهمی در جهت پیشگیری و کنترل بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن و ارتقای سلامت کودکان در کشورمان حاصل شده است.
براساس اعلام معاونت بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، در حال حاضر کلیه کودکان کشور علیه بیماریهای دیفتری، سیاه سرفه، کزاز فلج اطفال، سرخک، سرخجه، اوریون، سل و هپاتیت B واکسینه می شوند.بیماریهای سرخک، سرخجه مادرزادی، کزاز نوزادی درمرحله حذف قرار دارند، ۱۴ سال است که کشور عاری از بیماری فلج اطفال است و بیماریهای دیفتری، سیاه سرفه و اوریون کنترل شده اند. میزان حاملین مزمن هپاتیت ب  از بیش از ۳ درصد در سال ۱۳۷۰ به کمتر از ۲ درصد کاهش یافته است.
 کلیدی ترین استراتژی برای دستیابی به دستاوردهای مذکور، پوشش بالای ایمن سازی جاری کودکان و سایر گروههای هدف است که در سطوح شهرستانی و کشوری بالای ۹۵ درصد بوده است. ادغام واکسن پنج گانه در برنامه توسعه ایمن سازی سبب ارتقای سلامت کودکان از طریق کاهش میزان بروز پنومونی ومننژیت های حاصله از هموفیلوس انفلوانزا نوع b (Hib) خواهد شد.
براساس دستورالعمل ابلاغی معاونت بهداشت به مراکز بهداشتی درمانی سراسر کشور، واکسن پنج گانه جایگزین واکسنهای فعلی ثلاث (DTP) وهپاتیت ب در سنین ، ۴ و ۶ ماهگی در برنامه واکسیناسیون شده است. به علاوه دریافت واکسن هپاتیت ب بدو تولد طبق برنامه قبل ادامه خواهد داشت و زمان دریافت یادآور واکسن سه گانه (DTP) در ۱۸ ماهگی و ۶سالگی همانند برنامه سابق ادامه خواهد یافت.

جدول بازنگری شده برنامه ایمنسازی کودکان براساس دستورالعمل معاونت بهداشت به شرح زیر است:

*جدول بازنگری شده برنامه ایمنسازی کودکان

چند نکته:

• در ایران هر کودکی یک کارت مخصوص مراقبت کودک دارد که در آن جدول واکسیناسیون، تغذیه و پایش رشد در نظر گرفته شده است. کودک شما نیز حتماً این کارت را دارد و اگر اینطور نیست بهتر است دراولین فرصت به یکی از مراکز بهداشتی و درمانی در محدوده محل زندگی خود مراجعه نمایید و برای وی پرونده تشکیل داده و کارت مراقبت کودک را دریافت نمایید.
• در بدو تولد در صورت سلامت، برای کودک شما اولین نوبت واکسیناسیون شامل واکسنهای ب ث ژ، فلج اطفالو هپاتیت ب انجام و اطلاعات مربوطه در  کارت رشد وارد شده است.

آیا واکسیناسیون باید تحت هر شرایطی، مثل بیماری کودک، انجام شود؟

در اکثر موارد بیماری، به جز چند مورد خاص،  واکسیناسیون انجام می شود،   مثلاً شل بودن مدفوع یا سرماخوردگی معمولی نباید مانع از انجام ایمن سازی شود. برنامه ایمن سازی کودکان نارس و یا کم وزن نیز طبق جدول ایمن سازی عادی است و تجویز به موقع واکسنها توصیه می شود. ابتلا به سوء تغذیه نیز نه تنها مانعی برای ایمن سازی نیست، بلکه ایمن سازی به موقع کودکان مبتلا به سوء تغذیه به شدت توصیه می شود چرا که آنها را نسبت به بیماریهایی که بیشتر در معرض ابتلا به آنها هستند مقاوم می کند.برای هیچ واکسنی جز سیاه سرفه محدودیت سنی وجود ندارد و در صورت عدم سابقه ایمن سازی باید طبق برنامه عمل شود.