به گزارش خبرآنلاین، همزمان با برگزاری نخستین دوره آموزشی مهارت قصه گویی برای کتابداران کودک سراسر کشور، اداره کل امور فرهنگی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، بسته معرفی مجموعه کتاب های آموزش مهارت قصه گویی با عنوان «مادران قصه گو» منتشر کرد. این کتاب ها در تمام کتابخانه های عمومی کشور موجود و قابل مطالعه است. طرح معرفی کتاب های موضوعی در قالب پوسترهای «این چند کتاب» اجرا می شود.
چگونه کودکان و نوجوانان را به مطالعه علاقمند کنیم؟
ماشاء الله کاربخش راوری/ انتشارات مدرسه
این کتاب کاربردی که در ۴ فصل تدوین شده تلاش دارد تا به این سؤال اساسی که چگونه می توان کودکان و نوجوانان را به مطالعه علاقمند کرد پاسخ گوید. فصل نخست با عنوان “چرا کودکان و نوجوانان باید مطالعه کنند” به تبیین دلایل وجود ضرورت ایجاد عادت به مطالعه در کودکان و نوجوانان پرداخته و آثاری را که این امر به دنبال خواهد داشت را بیان داشته است. فصل دوم با عنوان “نقش خانواده” به راهکارهایی که با رعایت آن، خانواده به عنوان یکی از مهمترین و اثربخش ترین عناصر تربیتی بر روی کودک می تواند عادت به مطالعه را در کودک ایجاد نماید اشاره دارد. در فصل سوم هم به تبیین نقش آموزش و پرورش در رشد میل عادت به مطالعه در کودکان و نوجوانان پرداخته شده و برای این امر راهکارهای متعددی را معرفی کرده است.
در فصل پایانی با عنوان “نگاهی به تجربه دیگران” به مرور تجربه های موفق در ایجاد عادت به مطالعه در کودکان و نوجوانان در کشورهای مختلف پرداخته است.
مهارت قصهگویی
آنی پولووسکی/ مترجم: مصطفی رحماندوست/ مدرسه برهان
«مهارت قصهگوئی» کتابی از خانم آنی پولووسکی است که یکی از قصهگویان حرفهای و با تجربه است. ترجمه کتاب برای خواننده ایرانی با ملاحظات مترجم حذف و اضافاتی دارد. در برخی از موارد که مثالهای کتاب زبان اصلی با حال و هوای فرهنگ ایرانی سازگاری نداشته با مثالهایی بومی جایگزین شده است. مطالب کتاب به صورت خلاصه ترجمه شده و توضیحاتی که از حد و حوصله خوانندگان خارج بوده، حذف شده است. این کتاب دارای پنج بخش است. در هر بخش به سئوالاتی همچون: چرا قصهگویی کنیم؟ چه وقت برای قصهگویی مناسب است؟ چه نوع قصههایی برای گفتن مناسب است؟ چگونه قصه بگوئیم؟ پاسخ داده است و در بخش پایانی چند قصه مناسب ارائه شده است.
هنر قصهگویی
علی خانجانی/ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
چیستی، چرایی و چگونگی قصهگویی محتوای اصلی «هنر قصهگویی» را به خود اختصاص داده و نویسنده به شناخت قصهگویی و جنبههای هنری آن و بررسی انواع قصهگویی پرداخته است. بسیاری بر این عقیدهاند که قصهگویی ابزاری کهنه و از کارافتاده و متعلق به روزگار گذشته است. اما به باور علی خانجانی این ابزار، هنریست کارآمد که در دورههای زمانی مختلف، با قابلیتهای بسیاری به روز میشود و حیات خود را پی ادامه میدهد.
در بخش چگونگی، با اشاره به نمونههای موفق و ذکر مثال از قصههای آشنا برای مخاطبین، راهورسم قصهگویی از انتخاب قصه تا پرورش و آمادهسازی آن برای اجرا، به مخاطبان کتاب که اولیای تربیتی هستند، آموزش داده میشود.
کودکان به قصه نیاز دارند؛ کاربردهای افسانه و افسون
برونو بتلهایم/ کمال بهروز کیا/ نشر افکار
کتاب «کودکان به قصه نیاز دارند؛ کاربردهای افسانه و افسون» کاربردها و کارکردهای قصههای عامیانه را در فرآیند فرهنگپذیری نشان میدهد و نقش قصهها را در دنیای کودکان باز میگوید. کارکرد مثبت قصهها در شکلگیری شخصیت و نگاهی دوباره به قصههای عامیانه بحث اصلی کتاب است.
در بخش اول کتاب مفاهیمی کلی در زمینه روانکاوی قصهها و مسائل تربیتی مربوط به آن را همراه با مثال هایی از اساطیر و قصههای مختلف ارائه میکند. بخش دوم قصههای مشهوری مانند هنسل و گرتل، گیسوطلا و سه خرس، سفید برفی، بررسی و تأثیر آن بر ذهن کودک را نشان میدهد.
هنر قصهگویی خلاق
جک دیوید زایپس/ مترجم: مینو پرنیانی/ رشد
«هنر قصهگویی خلاق» کتابی کاربردی و مسرتبخش برای قصهگویان، معلمها، والدین و هر آن کسیست که دست اندرکار هستی بخشیدن به قصههاست. کتاب برای قصهگویان پر تجربه همانقدر با اهمیت و مفید است که برای کم تجربهها. این کتاب بر هنجارهای اجتماعی، نگرشهای اخلاقی و از همه مهمتر احترام به کودکان تأکید دارد و در حقیقت گرد هم آمده از تجربههای شخصی یک قصهگوی تواناست.
در بخش اول با عنوان قصههای پریان به ساختار حکایتهای سنتی و شخصیتهای مختلف آن، مایهی اصلی و فضای داستان آشنایی میشویم. در بخشی دیگر از کتاب به آمیختن قصهها با بازیها و اشعار اشاره شده است. در بخش دوم کتاب با عنوان پیگرد در ژانرها به انواع متفاوت حکایات حیوانات با تأکید بر فابل به عنوان ژانری متمایز ولی مربوط به حکایت پریان پرداخته است. در این بخش نویسنده از چگونگی رهبری مردم توسط افسانهها و اسطورهسازی و قصههای گزاف و شاخدار و اغراقآمیز، داستانهای آرزومندانه و داستانهای مرتبط با آرمانشهر سخن گفته است. بخش دیگر، دربارهی مواجهه غیرمعمول با داستانهای علمی ـ تخیلی است. بخش بعدی، چشماندازی تازه به نمایشهای خلاق و ویدیو در کار با کودکان را تشریح میکند. و بالاخره بخش آخر استفاده بجا و نابجا از قصهگویی را توضیح میدهد.
نقش دلپذیر؛ قصهگویی برای تربیت بهتر کودکان
حسین فرخمهر/ انتشارات عابد
موضوعات مطرح شده در بخشهای هشتگانهی «نقش دلپذیر» بیانگر جایگاه و اهداف، اهمیت و فواید، پیشینه و خاستگاه قصهگوئی و همچنین ویژگیهای داستانهای قرآنی، معرفی برخی عناصر قصههای ایرانی، انواع داستان و افسانههای کهن عامیانه و قومی، نشانههای داستان خوب، شیوههای قصهگویی، انواع و اصول مهارت خلاصه نویسی داستانها، نقش قصهگویی در تعلیم و تربیت فکری و روحی کودکان، استفاده از نمایش خلاق همانند چیستان، بازیِ حدس زدن، پانتومیم و بازیِ چه احساسی دارم؟ و کاربردهای آموزشی نمایش خلاق است. در بخش پایانی کتاب به برخی از نوآوران و مشاهیر عرصه داستاننویسی اشاره شده و به زندگینامه و معرفی آثارشان میپردازد.
قصه و قصهگویی
محمدرضا یوسفی/ پیک بهار
این کتاب با مهارتافزایی در زمینه قصهگویی، خلاقیت در بازنویسی و بازآفرینی ساختار قصههای کهنِ شفاهی را جهتدهی میکند تا قصهها با نیازها و خواستههای امروزی کودکان و نوجوانان منطبق گردد. از این رو در راستای هنر قصهگویی میتوان به بخشی از نیازهای کودک پاسخ داد و با یاری جستن از قصهها آموزشهای لازم و مناسب را به کودکان آموخت.
عناصر ساختاری قصه نظیر طرح، موضوع، درونمایه، شخصیتپردازی، فضاسازی، صحنهسازی و غیره به طور اجمالی در این کتاب شرح داده میشود. قصهگویی به عنوان پدیدهای شفاهی ـ گفتاری مد نظر نویسنده کتاب است. بنابراین در پی پاسخ به سئوالاتیست همچون: چه قصهای بگوئیم؟ چگونه قصه بگوئیم؟ در پانزده بخش اصلی کتاب، به مواردی همچون بازنویسی کاربردی قصهها، شیوههای قصهگویی، مستقیمگویی، انتخاب قصه، تخیل در قصه، قصهخوانی، قصهگویی، لحن، چینش، سکوتخوانی، خلاقیت، قصهگویی و رسانههای دیگر اشاره شده است.
آیا برای فرزند خود قصه میگویید؟
رضا پورحسین، پگاه وحیدیمنش/ انتشارات لکلک
کتاب مصوّر « آیا برای فرزند خود قصه میگویید؟» از سری کتابهای آشنایی با خصوصیات روانشناختی خردسالان است که به موضوع قصهگویی برای کودکان اختصاص دارد. نگارنده با پرداختن به تأثیرات روانشناختی، اجتماعی و هنری قصهگویی، مهارتهای لازم را برای قصهگویی مؤثّر معرفی کرده است.
برخی از مهارتهای لازم در قصهگویی که در این کتاب ارائه میشود بدین شرح است:
ــ قبل از ارائه قصه، برای کودک چندبار آنرا بخوانید و به هر نحوی که میتوانید آن را برای ارئه بهتر به کودک آماده کنید.
ــ به این نکته توجه داشته باشید که کودکان در سنین پایین، دامنهی تمرکز کمتری دارند و نباید با آنها سختگیرانه برخورد کرد تا به طور مداوم به تمام داستان گوش دهند.
ــ با استفاده از ایما و اشاره و حالات صورت، جلوههای بصری را به داستان اضافه کنید.
ــ هنگام گفتگو بین شخصیتهای مختلف داستان، بهتر است از لحنهای مختلف استفاده کنید.
ــ قبل از جستجو برای انتخاب یک داستان، هدف خود را از گفتن داستان مشخص کنید.
ــ در زمانهای مناسب که در داستان دربارهی ارزشها مسائلی یادآوری شده، به تناسب بحث کنید. البته نیازی نیست که همهی مطالب را برای کودک توضیح دهید. به او فرصت دهید تا عقایدش را بیان کند و خودش درباره مسائلی که شنیده است فکر و نتیجهگیری کند.