در سالهای اولیه زندگی ،افزایش قد و وزن کودک دو تغییر اساسی در رشد و تکامل اوست
در یک سالگی کودک توانایی ایستادن را پیدا می کند ، در دو سالگی راه رفتن را تجربه می کند و در سه سالگی با اطمینان و اعتماد کامل حرکات جهشی انجام میدهد.
در این دوران استخوانها رشد طولی می کنند و بر حجم ماهیچه ها افزوده میشود به طوری که روزانه 6 گرم افزایش وزن خواهد داشت
نیاز انرژی :
بعد از دو سالگی با آهسته شدن رشد ،اشتهای کودک هم کاهش می یابد . پس بر اساس روند رشد کودک تقاضا برای دریافت غذا نیز تغییر می کند . هر چند میزان دریافت انرژی از یک غذا تا غذای دیگر متفاوت است ،اما کل غذای دریافتی روزانه ثابت است .
البته نیاز کودک بر اساس میزان فعالیت فیزیکی آنها متفاوت است
برنامه غذایی کودک
برای تامین کلیه مواد مغذی مورد نیاز کودکان ، برنامه غذایی آنها باید شمامل ترکیبی از غذاهای مختلف در گروههای اصلی غذایی باشد .
گروههای اصلی غذایی :
- گروه نان و غلات تامین کننده انرژی کودک است و سهم بیشتری از غذای کودک تشکیل می دهد .
- گروه سبزیها و میوه ها تامین کننده املاح و ویتانینها است
- گروه شیر و لبنیات تامین کننده کلسیم و فسفر و پروتئین است
- گروه گوشت و حبوبات و مغزها تامین کننده پروتئین مورد نیاز کودک است
در راس هرم غذایی چربیها و قند قرار دارند که سهم بسیار کمی از برنامه غذایی را بخود اختصاص می دهد ولی با توجه
به اینکه چربی ، کالری بیشتری نسبت به سایر مواد غذایی تولید می کند . باید برای کودکان به عنوان یک منبع اساسی انرژی در نظر گرفته شود .
چنانچه برنامه روزانه غذایی کودک شامل ترکیبی از گروههای اصلی غذایی باشد . می توان اطمینان داشت که تمام مواد مغذی مود نیاز کودک تامین خواهد شد .
نکته مهم دیگر در تغذیه کودکان 3 تا 5 سال ، دادن حداقل 5 وعده غذا شامل وعده های صبحانه و نهار و شام و 2 میان وعده در 10 صبح و 5 بعد از ظهر و نهایتا یک لیوان شیر قبل از خواب است
میان وعده ها غذای مختصری هستند که نباید جای وعده اصلی غذا را بگیرند ، غذاهایی مـثل شیر و بیسکوئیت ،نان و خرما ،نان و پنیر ، کیک ، کلوچه با میوه یا آب میوه و انواع شربتهای خانگی ،خشکبار مثل بادام ، گردو ،پسته کشمش ، توت خشک و …بسیار مناسب هستند و بهتر است از دادن پفک ، چیپس های آماده ،نوشابه های رنگی و گازدار ،لواشک های غیر بهداشتی ، که ارزش غذایی آنها کم است و می تواند جای غذای اصلی را هم بگیرد و اشتهای کودک راکم کند خودداری کرد . تنقلاتی مانند پفک و چیپس علاوه بر کاهش اشتها ،ذائقه کودک را به طعم شور عادت می دهد .و احتمال به وجود آمدن مشکلات تغذیه ای کودک در سنین بزرگسالی بیشتر می شود . خوردن غذاهای شور و نمک شانس ابتلا به فشار خون را در بزرگسالی افزایش می دهد . برای کاهش مصرف نمک بهتر است ذائقه از دوران کودکی به غذاهای کم نمک عادت داده شود.
خوردن شکلات نیز در کودکان در حد متوسط و نه زیاد از حد ، مجاز است . انواع میوه ، عدسی ،لوبیا ی پخته ، کدو حلوایی ، لبو ، ماست ،و اسفناج ، ماست و لبو ، شلغم پخته ، عدس بو داده ، گندم بو داده از انواع میان وعده های مفید هستند .
