تشخیص ابتلا به فلج مغزی در سنین پایینتر برای تندرستی کودکان و خانواده آنها مهم است. تشخیص ابتلا به فلج مغزی مراحل مختلفی دارد که عبارتند از:
نظارت بر وضعیت رشد
نظارت بر وضعیت رشد به معنی بررسی وضعیت روند رشد کودک در طول زمان است. در هر مراجعه کودک به پزشک، وضعیت رشدی وی مورد ارزیابی قرار میگیرد. پزشک از والدین کودک میپرسد که آیا در مورد رشد کودک خود، نگرانی دارند یا نه، سابقه رشد کودک را بررسی و بهروز میکند و کودک را حین انجام حرکات معاینه میکند. بررسی وضعیت رشدی همه کودکان برای پزشکان مهم است اما افرادی که به دلیل الگوی تولد یا کم بودن وزن بدن در هنگام تولد، احتمال ابتلا به مشکلات رشدی دارند باید حتماً با دقت بیشتری مورد معاینه قرار گیرند.
اگر هنگام این ارزیابی هر گونه نگرانی در مورد وضعیت رشد کودک وجود داشته باشد، آزمایش غربالگری رشد نیز باید در اسرع وقت گرفته شود.
غربالگری رشد
در غربالگری رشد، یک تست کوتاه گرفته میشود که در آن تأخیرهای رشدی کودک مانند تأخیرهای حرکتی مورد بررسی قرار میگیرد. برخی آزمایشهای غربالگری رشد به شکل مصاحبه یا تکمیل پرسشنامه توسط والدین انجام میشوند و برخی دیگر از این تستهای نیز توسط پزشک روی کودک انجام میشوند. آکادمی اطفال امریکا توصیه میکند که همه کودکان در هنگام معاینههای معمول در زمانهای زیر برای تأخیر رشد نیز مورد معاینه قرار گیرند:
9 ماهگی
18 ماهگی
24 تا 30 ماهگی
وقتی کودک 9 ماهه است، بسیاری از مشکلات حرکتی را به راحتی میتوان مشاهده کرد. به هر حال، تأخیرهای جزئی حرکتی در غربالگری 9 ماهگی به راحتی مشخص نمیشوند و در سن 18 ماهگی بهتر میتوان آنها را تشخیص داد. در سن 30 ماهگی کودک، بیشتر تأخیرهای حرکتی مشهود میشوند.
تست غربالگری رشد را میتوان در صورتی که والدین، پزشک یا پرستاران کودک در مورد وضعیت رشدی وی نگران باشد نیز انجام داد. اگر نتایج غربالگری رشد نشاندهنده وجود نگرانیهایی باشد، پزشک ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
ارزیابی وضعیت پزشکی و رشد
مداخلات زودهنگام یا ارائه خدمات در اوایل دوران کودکی
هدف از ارزیابی رشد کودک، تشخیص وجود انواع اختلالات در کودک است. پزشک برای ارزیابی تأخیرهای حرکتی به دقت تواناییهای حرکتی، حجم عضلانی، رفلاکس ها و وضعیت بدنی کودک را مورد بررسی قرار داده و سوابق پزشکی وی را از والدین او میگیرد. پزشک سعی میکند احتمال ابتلا به مشکلات دیگر که علائم مشابه دارند را رد کند.
از آنجا که بیشتر کودکان مبتلا به فلج مغزی به مشکلات رشد نظیر معلولیت ذهنی، تشنج، مشکلات بینایی، شنوایی و گفتاری نیز مبتلا هستند باید ابتلا به این اختلالات در کودک نیز به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد.
چه متخصصینی می توانند این ارزیابی را انجام دهند؟
ارزیابی اولین وضعیت رشد کودک توسط پزشک عمومی یا متخصص انجام میشود. متخصصینی که میتوانند این نوع از ارزیابیهای وضعیت رشدی را انجام دهند عبارتند از:
متخصص رشد اطفال یا متخصص رشد عصبی (پزشکانی که برای بررسی رشد کودک و ارزیابی مشکلات رشد آنها آموزش دیدهاند)
نورولوژیست کودکان (پزشکانی که برای بررسی بیماریهای مغزی، ستون فقرات و اعصاب کودکان آموزش دیدهاند)
متخصص توانبخشی کودکان (پزشکانی که برای پزشکی فیزیکی و توانبخشی کودکان آموزش دیدهاند)
آزمایشهای تشخیصی دیگر
علاوه بر ارزیابی رشد، تستهای دیگر نیز ممکن است برای بررسی علل ابتلا به فلج مغزی انجام شوند. متخصصین ممکن است دستور انجام آزمایشهای تصویری از مغز مانند توموگرافی کامپیوتری با اشعه ایکس (سی تی اسکن) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) را بدهند. الکتروانسفالوگرام (ایای جی)، تستهای ژنتیکی یا متابولیکی یا ترکیبی از این تستها نیز ممکن است انجام شوند.
فلج مغزی معمولاً در سالهای اول و دوم پس از تولد تشخیص داده میشود اما اگر علائم کودک خفیف باشند، ممکن است تشخیص آن تا زمانی که سن کودک بیشتر شود دشوار باشد.
منبع:https://anjomanmaaref.com/