کودکان هميشه کاري را که والدين مي خواهند ، انجام نمي دهند. زماني که کودک رفتار نادرستي از خود نشان مي دهد ، پدر يا مادر بايد تصميم بگيرند چطور با او برخورد کنند . همه کودکان به قوانين و مقراراتي نياز دارند که به آن ها در يادگيري رفتار صحيح کمک کند. پدر يا مادر چطور بايد اين قوانين را به فرزندشان بياموزند و زماني که اين قوانين نقض شد ، والدين چه بايد بکنند ؟

والدين بايد با يکديگر در مورد چگونگي حاکم بودن انضباط و وضع قوانين صحبت کنند. مهم اين است که به انضباط به عنوان آموزش نگريسته شود نه تنبيه . آموزش قوانين ، کودک را ايمن نگاه مي دارد و به او کمک مي کند تا فرق بين درست و نادرست را تشخيص دهد. به محض آن که قوانين وضع شدند ، والدين بايد براي فرزندشان توضيح دهند که نقض قوانين چه عواقبي دارد ، براي مثال ” اين ها قوانين هستند . اگر تو از آن ها پيروي کني ، اين اتفاق خواهد افتاد و اگر قانوني را نقض کني ، اين طور خواهد شد”. والدين و کودک بايد با هم در مورد جوايز و مجازات ها تصميم بگيرند. والدين بايد زماني که کودک از قوانين پيروي مي کند ، حمايت و تقويت مثبت انجام دهند و وقتي قانوني را نقض مي کند ، از تنبيه مناسب استفاده کنند. ثبات ( Consistency ) و قابل پيش بيني بودن ( Predictability ) اساس و پايه انضباط و تعريف و تمجيد قدرتمندترين تقويت کننده آموزش است.

کودکان از تجربه کردن مي آموزند . اعمال تنبيه منطقي براي رفتار نادرست ، به آن ها کمک مي کند تا ياد بگيرند مسئول رفتار و اعمالشان هستند و در عين حال به اعتماد به نفس آن ها صدمه نمي زند. اگر فرزندان شما بر سر تلويزيون ، کامپيوتر يا بازي ويدئويي دعوا مي کنند ، آن را خاموش کنيد. اگر کودکي هنگام صرف صبحانه ، يا بازيگوشي شير را روي ميز غذا خوري مي ريزد ، او را وادار کنيد آن را تميز کند. نوع ديگري از تنبيه که مي تواند مفيد باشد ، به تعليق در آوردن يا به تعويق انداختن يک امتياز است. اگر قانوني را در مورد جاهايي که مي تواند دوچرخه سواري کند نقض کرد ، براي چند روز دوچرخه را از او بگيريد . زماني که کودک تکاليفش را انجام نداده است ، نمي تواند به کاري که دوست دارد ، بپردازد مثلاً يک نوار ويديويي کرايه کند.

والدين مي توانند شيوه ها و روش هاي مختلفي را به کار ببرند. تحقيقات نشان مي دهند والديني که مقررات درستي برقرار مي کنند نسبت به والديني که مجازات کننده هستند و يا بيش از حد دقيق و سخت گيرند و يا سهل گير هستند ، فرزندان متعادلي بزرگ مي کنند که بيشتر متکي به خود ، کنترل کننده خود و کنجکاو و دقيق هستند . اين والدين براي انضباط به استفاده از نيروي جسماني نياز ندارند بلکه قوانيني شفاف وضع مي کنند و ديدگاه هاي آن ها را نيز مد نظر قرار مي دهند ( با وجود اين که ممکن است با آن ها موافق نباشند).

توصيه هاي مفيد

• به فرزندتان براي انجام کار درست در محدوده سني و رشدي وي اعتماد کنيد.

مطمئن شويد درخواستتان منطقي است.

• با فرزندتان همان طور صحبت کنيد که انتظار داريد اگر کسي شما را توبيخ کرد آن گونه صحبت کند. به بي احترامي يا فرياد متوسل نشويد.
• درباره آن چه در ذهن داريد شفاف صحبت کنيد. محکم و صريح باشيد.
• رفتار مثبت داشته باشيد. اين جمله که ” آن چه را که من مي گويم انجام بده ، نه آن چه را که انجام مي دهي ” به ندرت مفيد است.
• به فرزندتان اجازه انعطاف پذيري و مذاکره بدهيد . اين کارها به شکل گيري مهارت هاي اجتماعي فرزندتان کمک مي کند.
• به فرزندتان اجازه دهيد نتايج و اثرات رفتارش را مشاهده کند.

تنبيه ها تا حد ممکن بايد بلافاصله صورت گيرند ، مناسب با قانون باشند و مدت زمانشان به حد کافي کوتاه باشد که بتوان مجدداً بر موارد مثبت تأکيد کرد.

• تنبيه بايد منصفانه و مناسب با وضعيت موجود و سن فرزند شما باشد.

       منبع : اصول و روشهای کاربردی در فرزند پروری