تکان دادن کودک، یکی از اشکال خطرناک کودک آزاری است که معمولاً در سال اول زندگی روی می‌دهد. عمل تکان دادن شدید نوزاد اغلب نتیجه عصبانیت و لبریز شدن کاسه صبر والدین یا پرستار نوزاد است که در واکنش نسبت به گریه‌های مداوم یا بی‌قراری شیرخوار اتفاق می افتد و می‌تواند منجر به بروز آسیب‌های ذهنی و بدنی و حتی مرگ کودک شود. وقتی یک شیرخوار را تکان می‌دهند ،مغز آسیب‌پذیر و شکننده او، در داخل جمجمه به جلو و عقب می‌رود. آسیب‌های جدی مغز که «سندرم نوزاد تکان داده شده» نامیده می‌شود، می‌تواند شامل کوری یا آسیب‌های چشمی، صدمه مغزی، آسیب‌های طناب نخاعی و تاخیر  رشد تکاملی باشد.

علائم و نشانه های «سندرم شیر خوار تکان خورده»

علائم ونشانه‌های «سندم شیر خوار تکان خورده» عبارتند از: بی‌قراری، سستی، خواب آلودگی، لرزش، استفراغ، تشنج، اشکال در تنفس و در نهایت اغما.

آکادمی متخصصان کودکان آمریکا توصیه می‌کند که هرگز نوزادتان را تکان ندهید. اگر احساس کردید در مراقبت از شیرخوار نمی‌توانید خود را کنترل کنید، به روش‌های زیر متوسل شوید:

• یک نفس عمیق بکشید و تا 10 بشمارید.
• نوزاد را در تختش قرار دهید و اتاق را ترک کنید و بگذارید در تنهایی گریه کند.
• به یک دوست یا یکی از بستگان خود تلفن بزنید تا باعث تسکینتان شود.
• با پزشک متخصص نوزاد خود تماس بگیرید، شاید گریه او در اثر یک مشکل طبی باشد.

(جالب این است که در بین ما ایرانیان، اصطلاحی قدیمی وجود دارد که در برخورد با افرادی که دچار مشکلات روانی هستند، به کار می‌رود: بیچاره مغزش تکان خورده است.)

لایل بروز سندرم
کودکان گردن ضعیفی دارند و معمولا برای نگهداری وزن سرشان بايدتلاش کنند. اگر یک کودک تکان شدید بخورد، مغز در داخل جمجمه به عقب و جلو حرکت می کند و این باعث ایجاد کبودی، تورم و خونریزی می شود.
سندرم تکان شدید کودک معمولا زمانی که والدین و یا پرستار کودک تکان شدیدی به کودک و یا نوزاد نوپا وارد ميكنند و معمولا اين امر به دلیل، خشم و نااميدي و اغلب به دلیل گریه های بدون توقف کودک ، اتفاق می افتد.
این سندرم معمولا به دلیل سقوط جزئی از روی زانو و یاخشونت در زمان بازی رخ نمی دهد.

اگر قصد ویزیت و مشاوره در زمینه مغز و اعصاب اطفال را دارید، می توانید برای یافتن آدرس مطب دکتر افشار خاص در ونک بر روی این لینک کلیک نمایید نمایید.

فاکتور های خطر

والدین و یا پرستار کودک به دلیل موارد زیر ممکن است تکان های شدیدی به كودك وارد نمايند:
1- انتظار غیر واقعی از شيرخوار در كنترل رفتارش
2- کم سن بودن و یا مجرد بودن والدین
3- استرس شديد در مراقب
4- سوء مصرف الکل و مواد مخدر
5-موقعیت نامناسب خانوادگی
6- افسردگی
7- سابقه بدرفتاری با کودک قبلي
با این حال آقایان بیشتر از خانم ها باعث ایجاد سندرم تکان شدید در کودک می شوند.