کودکان همیشه کاری را که والدین می خواهند ، انجام نمی دهند. زمانی که کودک رفتار نادرستی از خود نشان می دهد ، پدر یا مادر باید تصمیم بگیرند چطور با او برخورد کنند . همه کودکان به قوانین و مقراراتی نیاز دارند که به آن ها در یادگیری رفتار صحیح کمک کند. پدر یا مادر چطور باید این قوانین را به فرزندشان بیاموزند و زمانی که این قوانین نقض شد ، والدین چه باید بکنند ؟

والدین باید با یکدیگر در مورد چگونگی حاکم بودن انضباط و وضع قوانین صحبت کنند. مهم این است که به انضباط به عنوان آموزش نگریسته شود نه تنبیه . آموزش قوانین ، کودک را ایمن نگاه می دارد و به او کمک می کند تا فرق بین درست و نادرست را تشخیص دهد. به محض آن که قوانین وضع شدند ، والدین باید برای فرزندشان توضیح دهند که نقض قوانین چه عواقبی دارد ، برای مثال ” این ها قوانین هستند . اگر تو از آن ها پیروی کنی ، این اتفاق خواهد افتاد و اگر قانونی را نقض کنی ، این طور خواهد شد”. والدین و کودک باید با هم در مورد جوایز و مجازات ها تصمیم بگیرند. والدین باید زمانی که کودک از قوانین پیروی می کند ، حمایت و تقویت مثبت انجام دهند و وقتی قانونی را نقض می کند ، از تنبیه مناسب استفاده کنند. ثبات ( Consistency ) و قابل پیش بینی بودن ( Predictability ) اساس و پایه انضباط و تعریف و تمجید قدرتمندترین تقویت کننده آموزش است.

کودکان از تجربه کردن می آموزند . اعمال تنبیه منطقی برای رفتار نادرست ، به آن ها کمک می کند تا یاد بگیرند مسئول رفتار و اعمالشان هستند و در عین حال به اعتماد به نفس آن ها صدمه نمی زند. اگر فرزندان شما بر سر تلویزیون ، کامپیوتر یا بازی ویدئویی دعوا می کنند ، آن را خاموش کنید. اگر کودکی هنگام صرف صبحانه ، یا بازیگوشی شیر را روی میز غذا خوری می ریزد ، او را وادار کنید آن را تمیز کند. نوع دیگری از تنبیه که می تواند مفید باشد ، به تعلیق در آوردن یا به تعویق انداختن یک امتیاز است. اگر قانونی را در مورد جاهایی که می تواند دوچرخه سواری کند نقض کرد ، برای چند روز دوچرخه را از او بگیرید . زمانی که کودک تکالیفش را انجام نداده است ، نمی تواند به کاری که دوست دارد ، بپردازد مثلاً یک نوار ویدیویی کرایه کند.

والدین می توانند شیوه ها و روش های مختلفی را به کار ببرند. تحقیقات نشان می دهند والدینی که مقررات درستی برقرار می کنند نسبت به والدینی که مجازات کننده هستند و یا بیش از حد دقیق و سخت گیرند و یا سهل گیر هستند ، فرزندان متعادلی بزرگ می کنند که بیشتر متکی به خود ، کنترل کننده خود و کنجکاو و دقیق هستند . این والدین برای انضباط به استفاده از نیروی جسمانی نیاز ندارند بلکه قوانینی شفاف وضع می کنند و دیدگاه های آن ها را نیز مد نظر قرار می دهند ( با وجود این که ممکن است با آن ها موافق نباشند).

توصیه های مفید

• به فرزندتان برای انجام کار درست در محدوده سنی و رشدی وی اعتماد کنید.

مطمئن شوید درخواستتان منطقی است.

• با فرزندتان همان طور صحبت کنید که انتظار دارید اگر کسی شما را توبیخ کرد آن گونه صحبت کند. به بی احترامی یا فریاد متوسل نشوید.
• درباره آن چه در ذهن دارید شفاف صحبت کنید. محکم و صریح باشید.
• رفتار مثبت داشته باشید. این جمله که ” آن چه را که من می گویم انجام بده ، نه آن چه را که انجام می دهی ” به ندرت مفید است.
• به فرزندتان اجازه انعطاف پذیری و مذاکره بدهید . این کارها به شکل گیری مهارت های اجتماعی فرزندتان کمک می کند.
• به فرزندتان اجازه دهید نتایج و اثرات رفتارش را مشاهده کند.

تنبیه ها تا حد ممکن باید بلافاصله صورت گیرند ، مناسب با قانون باشند و مدت زمانشان به حد کافی کوتاه باشد که بتوان مجدداً بر موارد مثبت تأکید کرد.

• تنبیه باید منصفانه و مناسب با وضعیت موجود و سن فرزند شما باشد.

       منبع : اصول و روشهای کاربردی در فرزند پروری