سفر های خانوادگی با اتومبیل می تواند برای همه افراد خانواده تجربه ای لذت بخش و سرگرم کننده باشد ، در عین حال ممکن است وقتی که کودکان نق می زنند ، بهانه می گیرند ، از بستن کمر بند ایمنی خودداری می کنند ، همدیگر را مسخره یا با هم دعوا و کتک کاری می کنند مسافرت برای همه اعضای خانواده تبدیل به نوعی عذاب شود. بعضی کودکان سفرهای کوتاه درون شهری را به خوبی تحمل می کنند اما در مسافرت های طولانی ، بد قلق می شوند . بعضی کودکان هم هر بار سوار اتومبیل می شوند کج خلقی می کنند. این بد رفتاری ها در اتومبیل ، برای والدین تنش زاست و اگر حواس راننده پرت شود می تواند خطرناک هم باشد.
برای شروع کار ، یک سری سفر های کوتاه مدت که فقط حدود 5 تا 10 دقیقه طول بکشد برنامه ریزی کنید . سعی کنید این دور هایی که با اتومبیل می زنید در خیابان های آرام و در زمان هایی باشد که عجله ندارید . کم کم وقتی کودک یاد می گیرد در اتومبیل چگونه رفتار کند سفر های طولانی تری ترتیب بدهید . اکنون مطالب زیر برای کمک به شما است تا به کودک پیش دبستانی خود بیاموزید در اتومبیل چگونه رفتار کند.
چرا کودکان در اتومبیل بد رفتاری می کنند ؟
مسافرت با اتومبیل برای برخی کودکان پیش دبستانی ممکن است خسته کننده باشد چون به نظر شان می رسد که این سفر تا ابد ادامه دارد به خصوص اگر سرگرم نباشند. وقتی کودکان مشغول کاری نباشند بیشتر احتمال دارد که بد رفتاری کنند.
اگر هنگامی که کودکان مسئولانه رفتار می کنند نا دیده گرفته شوند و تشویق نشوند و فقط وقتی که بد رفتاری می کنند مورد توجه قرار گیرند ، مشکلات بیشتری رخ می دهد.
برای والدین دست و پنجه نرم کردن با مشکلات رفتاری کودکان در اتومبیل نسبت به خانه سخت تر است. چون والدین هنگام رانندگی باید حواسشان به جاده باشد به همین جهت برخی اوقات رفتار نادرست کودک را نادیده می گیرند.
گاهی والدین به این دلیل که کودکان در اتومبیل بد رفتاری می کنند آن ها را بیرون نمی برند. اگر به کودکان برای یاد گیری چگونگی رفتار مسئولانه در سفر فرصت داده نشود ، احتمال بیشتری وجود دارد که مشکل رفتاری ادامه پیدا کند.
چگونه می توان ار بروز مشکلات رفتاری کودک در اتومبیل پیشگیری کرد ؟
v برنامه معمولی کودک را حفظ کنید
اگر امکان دارد ، زمان سفر را طوری تنظیم کنید که با برنامه کودک تداخل نداشته باشد تا احتمال لذت بردن کودک از سفر بیشتر باشد.
v از پیش کودک را آماده کنید
با کودک خودتان در مورد امنیت هنگام رانندگی صحبت کنید . برای او توضیح دهید که چرا راننده باید حواسش به جاده باشد و اهمیت بستن کمربند ایمنی چیست. خودتان یک الگوی خوب باشید و همیشه وقتی دارید با اتومبیل سفر می کنید کمربندتان را ببندید .
قبل از این که خانه را ترک کنید به کودک بگویید کجا خواهید رفت و سفر شما چقدر طول خواهد کشید . به تمام سوال های او در مورد سفر پاسخ بدهید.
v قوانین را توضیح دهید
دو یا سه قانون ساده را برای مسافرت با اتومبیل با اتومبیل انتخاب کنید و در مورد آنها با کودکتان صحبت کنید . پس از مدتی ، کودک پیش دبستانی شما قادر خواهد بود بگوید این قانون ها چه هستند . قانون مطلوب ، قانونی است که به کودک شما بگوید چه کاری بکند به جای اینکه از او بخواهید چه کاری نکند . مانند مثال های زیر :
- کمربندت بسته باشد
- آرام صحبت کن
- پایت را پایین بگذار نه روی صندلی
قبل از اینکه رانندگی را شروع کنید ، از کودک بخواهید قانون ها را بازگو کند ” پس موقعی که داریم حرکت می کنیم چه کارهایی باید یادت باشد ؟ ” اگر جواب شما را داد تشویقش کنید . اگر نتوانست قانون ها را بگوید ، به آرامی به او یادآوری نمایید.
اگر آخرین باری که با اتومبیل سفر می کردید مشکلاتی وجود داشت ، به صورت کوتاه وآرام یک قانون را که کودک فراموش کرده انجام دهد توضیح دهید . ” آخرین باری که داشتیم با اتومبیل می رفتیم ، تو قانون ما را در مورد پایین گذاشتن پاهایت فراموش کردی . ” به او بگویید که دوست دارید این دفعه کار متفاوتی انجام بدهد. ” امروز ، بگذار ببینم می توانی آرام بنشینی و پاهایت را پایین بیندازی . ”
v در مورد پاداش ها صحبت کنید
در شروع کار ممکن است شما علاقه مند باشید که کودکتان را به خاطر پیروی از قوانین تشویق کنید. به او بگویید وقتی شما رانندگی می کنیداگر قانون ها را رعایت کند چه پاداشی می گیرد. پاداش های پیشنهادی شامل انجام یک فعالیت خاص یا دریافت یک خوراکی کوچک است وقتی که به مقصد می رسید.
v در مورد پیامد ها صحبت کنید
پیشاپیش دقیقأ تصمیم بگیرید که چگونه با مشکل رفتاری برخورد خواهید کرد. به کودک بگویید اگر قانون ها را بشکند چه اتفاقی می افتد. توضیح دهید چگونه از زمان آرام و متوقف کردن اتومبیل استفاده می کنید.
v فعالیت هایی را در نظر بگیرید
چند فعالیت یا بازی برای مسافرت در نظر داشته باشید مانند پخش نوارهای داستانی یا ترانه های کودکانه ، یا بازی هایی مثل اینکه هر کس زودتر ماشین های قرمز یا اسباب بازی فروشی ها را نشان بدهد برنده است. شاید دلتان بخواهد یک کیف بزرگ اسباب بازی برای کودک خود در اتومبیل داشته باشید. اسباب بازی هایی مانند اسباب بازی های نرم یا کتاب های سبک را انتخاب کنید تا اگر خداي ناکرده تصادفی رخ دهد خطرناک نباشد.
روش های مدیریت سفر با اتومبیل چیست ؟
قبل از اینکه راه بیفتید به کودک بگویید فعالیتی را آغاز کند . همانطور که رانندگی می کنید با او حرف بزنید و از او سوالاتی بپرسید . اشیاء جالب را در طول راه به او نشان بدهید . به صورت منظم فعالیت ها یا اسباب بازی های جدید را در اختیارش قرار دهید تا هر لحظه برایش تازگی داشته باشد.
v رفتار مطلوب را تشویق کنید
گاهگاهی در طول سفر ، کودک را به خاطر رعایت قانون ها تحسین کنید . ” نازنین جان امروز خیلی آرام نشستی ، کمربندت را هم بستی و خوب داری بازی می کنی . ” به کودک کمک کنید اگر فعالیتی دلش را زده کار جدیدی را شروع کند ! این کار را قبل از بروز مشکل انجام دهید . اگر سفر شما بیش از یک ساعت طول می کشد ، توقف کنید و وقتی کودک دارد خوب رفتار می کند یک خوراکی به او بدهید . در سفر های طولانی در فاصله های منظم استراحت داشته باشید تا کودک بتواند پیاده شود ، پاهایش را دراز کند ، دور و بر چرخی بزند و به دستشویی برود . خود راننده هم به استراحت های منظم احتیاج دارد.
v بد رفتاری های کوچک را به او تذکر بدهید
اگر کودک نق می زند ، بلند صحبت می کند یا داد می کشد ، بگویید که با او صحبت نمی کنید _ ” حامی ، تا وقتی آرام صحبت نکنی جوابت ا نمی دهم. ” تا وقتی آرام شود یا درست صحبت کند هیچ توجهی به او نکنید. اولین بار که این کار را می کنید ، آماده باشید که بدرفتاری او قبل از بهتر شدن بدتر هم بشود . اگر نق زدن یا داد کشیدن او را برای مدتی ندیده بگیرید ، اما بعد تسلیم شوید و جواب او را بدهید ، به کودک یاد داده اید که باید نق بزند یا بلندتر و طولانی تر داد بکشد تا توجه شما را جلب کند . به محض این که کودک خوب رفتار کرد ، او را تحسین کنید.
v اگر بد رفتاری رخ می دهد ، به کودک بگویید چه کند
اگر کودک بد رفتاری می کند یا قانونی را زیر پا می گذارد ، در جا عمل کنید . به کودک بگویید چه کاری را متوقف کند . ” بهرام ، دست از لم دادن روی خواهرت بردار . ” سپس بگویید که چه کاری انجام بدهد . ” سمت خودت بنشین . ” اگر خواسته شما را رعایت کرد او را تحسین کنید.
v اگر بد رفتاری ادامه داشت از ” زمان سکوت ” استفاده کنید
اگر کودک کاری را که از او خواسته اید انجام نمی دهد یا دوباره قانون را زیر پا می گذارد از زمان آرام ( سکوت ) استفاده کنید . به کودک کار اشتباهی را که کرده تذکر داده و پیامد آن را بگویید . ” کاری را که بابا خواسته انجام ندادی ، حالا آرام بنشین و ساکت باش . ” زمان آرام ( سکوت ) این فرصت را می دهد که توجه از کودک برداشته شود و او وادار شود مدت کوتاهی ساکت بماند . به رانندگی ادامه دهید اما به کودک هیچ توجهی نکنید. مطمئن باشید که همه ، در ماشین ساکت هستند. به کودک بگویید باید 2 دقیقه ساکت باشد تا زمان سکوت تمام شود. اگر مشکل رفتاری ادامه یافت ، ماشین را کنار جاده نگه دارید . به کودک بگویید به چه دلیل دارید می ایستید. ” کاری که گفتم انجام ندادی ، حالا من اتومبیل را نگه می دارم . ” اتومبیل را متوقف کنید و به کودک بگویید آرام بنشیند . به کودک یادآوری کنید باید 2 دقیقه آرام بنشیند تا شما دوباره راه بیفتید . تمام توجه خود را از او بردارید. با او صحبت نکنید حتی نگاهش هم نکنید.
v به سفر با اتومبیل ادامه بدهید
وقتی فرزند شما 2 دقیقه آرام بود ، رانندگی را ادامه دهید . به محض این که قانون را رعایت کرد او را تشویق کنید . اگر باز هم بد رفتاری رخ داده ، دوباره از زمان سکوت استفاده کنید. تا وقتی کودک بد رفتاری را کنار بگذارد شاید لازم باشد که چندین بار از زمان سکوت استفاده شود.
v رفتار های هنگام سفر را مرور کنید
وقتی به مقصد رسیدید به کودک بگویید از کدام رفتار او هنگام مسافرت راضی بودید ” آرمان جان ، خیلی خوشحال شدم دیدم امروز در تمام طول سفر کمربندت بسته بود . ” اگر کودک شما قانون ها را پیروی کرد ، او را تحسین کنید و پاداشی را که سر آن توافق کرده بودید به او بدهید . اگر مشکلاتی رخ داد ، پاداش را ندهید . به آرامی ، قانونی را که کودک فراموش کرده بود رعایت کند توضیح دهید . ” تو قانون ما را در مورد آرام حرف زدن از یاد بردی . “یک قانون برای سفر بعدی با اتومبیل تعریف کنید . ” دفعه دیگه که رانندگی می کنم بگذار ببینم یادت می مونه آرام حرف بزنی تا مامان حواسش به جاده باشه . ”
v این نکات را به خاطر بسپارید
اگر کودک شما کمربند صندلی را باز کرده ، باید به محض اینکه از نظر ایمنی امکان داشته باشد اتومبیل را کنار جاده نگه دارید. قبل از این که دوباره راه بیفتد مطمئن شوید کمربند فرزندتان را محکم کرده اید ، به صورتی که راحت و اندازه باشد . این خلاف قانون است که کودکی در یک وسیله نقلیه بدون کمربند بنشیند. اگر شک دارید چه نوع کمربندی برای اندازه و وزن کودک شما مناسب است با مرکز خدمات خودرو و یا راهنمایی و رانندگی تماس بگیرید.
اگر امکان این که برای حل مشکل رفتاری کودک ، ماشین را متوقف کنید ، وجود نداشته باشد و اگر کودک گریه می کند یا سر و صدا راه انداخته ولی جایش در صندلی امن است ، شاید لازم باشد به رانندگی ادامه بدهید و بد رفتاری او را نادیده بگیرید . در این مواقع تمرین های آرامیدگی ( Relaxation ) می تواند برای شما مفید باشد. سعی کنید چند نفس عمیق بکشید ، به خودتان بگویید آرام باش ، یا به موسیقی گوش بدهید.
اگر کودک خواسته های شما را در طول سفر انجام نمی دهد می توانید وقتی به مقصد رسیدید از اتاق خلوت تأخیری استفاده کنید . مثلاً بگویید ” کارهایی را که ازت خواسته بودم تو ماشین انجام ندادی ، حالا باید به اتاق خلوت بروی . ” اتاق خلوت به معنای بردن کودک به یک اتاق با فضای غیر جذاب اما بی خطر و وادار کردن او به 2 دقیقه آرامش قبل از ترک کردن اتاق است. این کار را حتی اگر کودک عصبانی یا ناراحت هم هست انجام دهید . وقتی کودک 2 دقیقه آرام ماند اجازه دهید از اتاق خلوت بیرون بیاید . مراقب خوب رفتار کردن او باشیدو به محض انجام کار درست ، او را تشویق کنید.
گام های کلیدی
- اول چند سفر کوتاه ترتیب بدهید.
- سعی کنید برنامه معمول خواب و خوراک کودک را بر هم نزنید.
- قانون های مربوط به مسافرت با اتومبیل را به کودک یادآوری کنید.
- در مورد پاداش ها و پیامد هاصحبت کنید.
- مطمئن شوید وقتی دارید رانندگی می کنید کودک سرگرمی های جالبی برای انجام دادن در اختیار داشته باشد.
- کودک را به خاطر پیروی از قانون ، تحسین کنید و پاداش بدهید.
- بدرفتاری های جزئی او را نادیده بگیرید.
- اگر بد رفتاری رخ می دهد فوری دست به کار شوید و به کودک بگویید چه کاری بکند.
- دستور خودتان را در مورد زمان سکوت ، موقع رانندگی یا هنگام توقف اتومبیل دنبال کنید.
- قبل از متوقف کردن اتومبیل مطمئن شوید که کنار زدن خطری ندارد.
- رفتارهای هنگام سفر را با کودک خود مرور کنید.
- وقتی کودک شما دارد یاد می گیرد هنگام سفر با اتومبیل مسئولانه رفتار کند دیگر نیازی نیست که هر بار سوار اتومبیل می شوید قوانین ، پاداش ها یا پیامد ها را به او یادآوری کنید. در این مواقع با این که شما قوانین را کمتر مورد بحث قرار می دهید اما کودکتان انها را به کار می بندند.
- اگر کودک قوانین را زیر پا می گذارد پیامدها را حتماً به کار ببندید . به تدریج پاداش ها را کمتر نموده و گاه گاهی از آنها استفاده کنید. وقتی کودک در سفر با اتومبیل مسئولانه رفتار می کند به تحسین او ادامه دهید.غ
منبع : اصول و روشهای کاربردی در فرزند پروری
