رشد و نمو جسمی

کودک اکنون زمان بیشتری را به‌صورت نشسته یا ایستاده صرف می‌کند. از این‌رو بازی کردن برایش جالب‌تر می‌شود. چون راحت‌تر اسباب‌بازی‌ها را می‌بیند و با آنها ور می‌رود.

بالا رفتن از پله‌ها

اگر کودک اکنون در چهار دست و پا رفتن مهارت یافته باشد، ممکن است به کارهای تازه و دشوارتری مانند بالا رفتن از پله‌ها دست بزند. اگرچه بالا رفتن از پله به درک کودک از عمق و ارتفاع و افزایش تعادل بدنی او کمک می‌کند، اما برای ایمنی او لازم است جلوی راه پله‌ها دروازه ایمنی بگذارید تا نتواند بدون حضور شما از پله بالا و پایین برود. بالا رفتن آسانتر از پایین آمدن است و مدتی طول می‌کشد تا کودک مهارت لازم برای پایین آمدن را به‌دست آورد.

گشت زدن

کودکان خیلی پرتحرک ممکن است با گرفتن اثاثیه منزل چند گامی بردارند. اگر کودک اعتماد کافی پیدا کند، شاید بتواند با گرفتن اثاثیه از این سوی اتاق به آن سو برود. گشت و گذار به این شکل آخرین مهارتی است که کودک باید به‌دست آورد تا بعد از آن بتواند بدون کمک راه برود. اگر با حرکت به این شکل توانست خود را به اسباب‌بازی دلخواهش برساند، او را بسیار تشویق کنید.

انگشتان و دست‌ها

کودک شما اکنون در گرفتن اجسام بین دو انگشت شست و اشاره، مهارت یافته و اینکه خودش غذا را بردارد و بخورد، برایش آسان‌تر گشته است. از سویی هماهنگی دقیق بین چشم و دست او باعث می‌شود بتواند هرچه را که می‌بیند، بردارد. به این معنا که می‌تواند به شکل واقعی خود بازی کند و مثلاً مکعب‌ها را در داخل جعبه بگذارد و دربیاورد. هنوز هم به بازی انداختن و برداشتن اجسام علاقه دارد. پس اگر چیزی را انداخت، شما بردارید.

مهارت بینایی

قدرت بینایی کودک از همان زمان تولد شروع به تکامل کرده و او اکنون می‌تواند اندازه اجسام را بهتر تشخیص دهد. مثلاً اکنون می‌داند که توپی که از فاصله‌ی یک متری به سویش غلتانده می‌شود، همین‌طور که به او نزدیک می شود، بزرگتر دیده می‌شود. ببینید چطور دستانش را از هم باز می کند تا آن را بگیرد. از او بخواهید که توپ را به سوی شما برگرداند. در ابتدا بی‌هدف به آن ضربه می‌زند، ولی کم‌کم خواهد آموخت آن را در مسیری مستقیم به‌سوی شما بغلتاند.

رشد اجتماعی و عاطفی

اکنون کودک با برنامه‌های روزانه‌اش آشنا شده و از شرکت در فعالیت‌های خانواده مثل نشستن بر سر سفره غذا لذت می‌برد؛ او کم‌کم همدم خوبی برای شما می‌شود. در این ماه برای اولین بار ممکن است با شما شوخی کند. اما از سویی باید انتظار داشته باشید که ترس‎های جدیدی هم در او شکل بگیرد.

شوخ طبعی

اولین بارهایی که کودک خندید، شاید ناشی از بازی‌های بدنی مثل بالا و پایین پریدن روی زانوان شما باشد و بعدها نیز بر اثر شیرین‌کاری‌های بصری مثل تکان دادن موهایتان یا گذاشتن پیش‌بند او روی سرتان مثل کلاه، می‌خندید. اکنون او تحرک بیشتری یافته و دوست دارد با انجام کارهایی که دوست ندارید سر به سرتان بگذارد. مثلاً به سمت دری که از آن منع شده، می رود و بعد برمی‌گردد تا ببیند که آیا دارید نگاهش می‌کنید یا نه. یا اینکه دگمه خاموش تلویزیون را فشار می‌دهد. ممکن است بکوشد توجه شما را جلب کند؛ مثلاً بشقابش را روی سرش بگذارد و یا آن را برگرداند.

ترس‌هایی که در کودک پدید می‌آید

اکنون ممکن است ترس‌هایی در کودک پدید بیاید که قبلاً اصلاً وجود نداشته است؛ مثلاً ترس از صدای جاروبرقی یا سشوار. اگر می‌بینید بی‌جهت از چیزی می‌ترسد، آرام بمانید و او را نیز آرام کنید و اطمینان بدهید که آسیبی به او نمی‌رسد. کودک را به‌تدریج با چیزی که از آن می‌ترسد، آشنا کنید تا بر ترس خود غلبه کند. مثلاً بگذارید وقتی جاروبرقی خاموش است با آن ور برود.

مهارت‌های گفتاری و هوشی

در این زمان کودک کم‌کم بیشتر ارتباط برقرار می‌کند و به شما می‌فهماند که فرد مهمی از خانواده است و حرفی برای گفتن دارد. کودک دوست دارد با افراد خانواده  ارتباط برقرار نماید و از موقعیت‌هایی که آنها دور هم جمع می‌شوند، مثل غذا خوردن لذت می‌برد. او می‌کوشد داخل صحبت‌ها شود و گاهی خودش گفتگو را شروع می‌کند. اکنون رشته آواهای کودکانه او از نظر لحن و افت و خیز بیشتر شبیه بزرگسالان است؛ اگرچه هنوز بی‌معنی به‌نظر می‌رسد. شما باید به او گوش دهید و واکنش نشان دهید تا او تشویق به سعی بیشتر شود.

صداهای جدید

کودک ممکن است که کم‌کم اول کلمات را به جای کلمه کامل به زبان بیاورد .مثلاً به‌جای «بالش» بگوید «با» یا به‌جای «گربه» بگوید «گ». ممکن است تا زمانی‌که بتواند کلمه را به‌طور کامل بیان کند، چند ماهی طول بکشد؛ اما شما باید بکوشید کلمات کودک خود را بفهمید و درست آن را برایش تکرار کنید تا به مرور، بیان درست آن را بیاموزد. کودک وقتی می‌بیند که شما می‌کوشید تا حرفش را دریابید، خیلی خوشنود می‌شود.

فهمیدن زبان

درک کودک از زبان، سریعتر از قدرت بیان او پیش می‌رود. او ممکن است علاوه بر کلمات، از حرکت و اشاره برای جلب توجه شما استفاده کند. مثلاً برایتان دست تکان دهد یا لباستان را بکشد و حتی اگر منظورش را نفهمید، کارش را تکرار می کند.

بازی‌هایی برای افزایش مهارت‌ها و یادگیری کارها

اکنون که کودک به محیط اطرافش بهتر آگاه شده، در داخل منزل بعضی وسایل مانند توپ پلاستیکی بزرگ، استوانه باز شونده و اشیاء بی‌خطر در اختیارش بگذارید تا با آنها بازی کند و مهارت‌های ظریف حرکتی را به‌دست آورد.

• احتمالا کودک تا این سن با صداهای حیوانات آشنا شده است. پس وقت آن است که برخی سرودهای حیوانات را برایش بخوانید. باهم کتاب‌های دارای عکس حیوانات را ورق بزنید و برایش صدای حیوانات گوناگون را درآورید. وقتی کودک یاد بگیرد صدای حیوانات را تقلید کند، خواهد توانست صداهای دیگر را هم درآورد.
• اگر کودک علاقه دارد اشیاء را از ظرفی به ظرف دیگر جابه‌جا کند، جعبه‌ی جالبی پر از اشیاء بامزه و بی‌ضرر برایش آماده کنید که با آنها بازی کند؛ چیزها را بیرون بیاورد و دوباره داخل جعبه بگذارد. ساده‌ترین چیزها هم برای بچه جالب است. ممکن است او دوست داشته باشد پرتقالی را از درون جعبه درآورد و دوباره سر جایش بگذارد و یا لباس‌های خشک را از سبد پلاستیکی بردارد و اسباب‌بازی‌هایش را در آن بگذارد. برای جالب‌تر شدن بازی، برخی از اجسام را در کاغذ بپیچید. کودک دوست دارد کاغذ را باز و پاره کند تا ببیند داخل آن چیست. اما هرگز هنگامی‌که کاغذ دم دستش است، او را تنها نگذارید، چون ممکن است آن‌را در دهانش بگذارد و خفه شود.
• دادن کتاب‌های دارای تصاویر برجسته لمسی به کودک، نیاز او به کنجکاوی با دست را ارضا می‌کند و استفاده از حس لمس را در او برمی‌انگیزد. این کتاب‌ها  که دارای تصاویر برجسته هستند، باعث می‌شوند تا کودک دید تازه‌ای نسبت به اشیاء اطراف خود پیدا کند. کتاب‌های محکم، دارای تصاویر خوشرنگ و واضح و جنس جالب برای کودک انتخاب کنید.
• کودکان در این سن فریفته محیط می‌شوند. دوست دارند پشت کاناپه‌ها و صندلی‌ها بخزند. کودک شما احتمالاً از خزیدن به داخل تونل اسباب‌بازی هم لذت می‌برد. توپی را به داخل تونل به‌سوی او بغلتانید و عکس‌العمل جالب او را ببینید. او را در تونل اسباب‌بازی تعقیب کنید. این بازی برایش بسیار لذت‌بخش خواهد بود. او کم‌کم از اینکه در تونل از چشم شما مخفی شود، خوشش خواهد آمد.
• گردش روزانه مثل رفتن به پارک یا زمین بازی فرصت مناسبی است که وقت خود را باهم بگذرانید. با این کار درک او از فضا و مکان بهتر شده و همین‌طور که چیزها را به او نشان می‌دهید، بینایی او هم بهتر خواهد شد. زمانی را که کودک و والدین باهم می‌گذرانند، بهترین و ارزشمندترین زمان برای برقراری ارتباط با یکدیگر است.