رشد جسمی

در این ماه کودک ممکن است کم‌کم سعی در ایستادن نماید و حتی گامی بی‌کمک بردارد. ولی فراموش نکنید که سرعت پیشرفت جسمی هر کودک بستگی به ویژگی‌های فردی او دارد و نباید با دیگر کودکان مقایسه شود.

اولین گام

در اواخر این ماه ممکن است کودک اولین گام‌هایش را بردارد که پیشرفتی بسیار هیجان‌آور است. اگر تا کنون توانسته باشد با کمک گرفتن از اثاثیه به این‌سو و آن‌سو برود کم‌کم دیگر بدون کمک آنها راه خواهد رفت و فقط هنگامی که حس کند تعادلش دارد به هم می‌خورد اجسام را می‌گیرد. وقتی به این مرحله رسید تشویق کنید به سوی شما بیاید و فاصله بین اثاثیه را زیاد کنید.

در ابتدا ممکن است فقط بتواند یک يا دو گام بدون افتادن بردارد، تشویقش کنید دوباره تلاش کند. کم‌کم خواهد توانست گام‌­های بیشتری بردارد. اگر فاصله اثاثیه منزل را کمی از هم بیشتر کنید به اعتماد به نفس یافتن او کمک می‌کند. ولی بگذارید کودک با سرعت خاص خود جلو برود، چون برخی کودکان تا 13 تا 14 ماهگی یا حتی گاهی 18 ماهگی راه نمی‌افتند.

غذا خوردن بدون کمک

کودک اکنون خیلی بهتر می‌تواند حرکت دستش را کنترل کند و کارهایی که با دست می‌کند از جمله غذا خوردنش خیلی دقیق‌­تر شده است و می‌تواند بدون اشکال با دست غذا بخورد. ولی مهارت در غذا خوردن با قاشق چندان ساده نیست چون احتیاج به هماهنگی دقیق چشم و دست و نیز کنترل دقیق عضلات دارد. ولی اکنون که می‌تواند دستش را برگرداند غذا را راحت­‌تر در دهان می‌گذارد ولی هنوز هم خیلی ریخت و پاش می‌کند. ارزش دارد تشویق کنید خودش غذا بخورد چون گاهی از دست کس دیگری چیزی نمی‌خورد و از این گذشته در خوردن تمام غذای خود به شما متکی نمی‌ماند. اما هنوز خیلی زود است که غذا خوردن را به طور کامل به عهده خود او بگذارید چون اگر چه غذا خوردن را خیلی مشتاقانه آغاز می‌کند ولی زود حواسش پرت می‌شود و شما باید خودتان وارد کار شوید تا به اندازه کافی غذا بخورد.

پرتاب کردن

کندوکاو کردن اشیا گوناگون هنوز هم از کارهای مورد علاقه کودک است ممکن است دیگر هر چه را بر می‌دارد در دهانش نگذارد. اکنون لمس اشیا با دست برایش مهم­تر است و هر چه بیشتر با دست­‌هایش کندوکاو می‌کند. مثلاً می‌کوشد بیش از یک جسم را با دست بردارد، مثلاً دو مکعب را، اگر چه پس از مدت کوتاهی یکی و شاید هر دو را می‌­اندازد. او که ماه گذشته یاد گرفته بود اجسام را هر وقت می‌خواهد رها کند اکنون از پرتاب کردن آنها به میل خود لذت می‌­برد.

دستاوردهای اجتماعی و عاطفی

شما به عنوان نزدیک‌ترین فرد به کودکتان، هنوز هم عشق اول او و بهترین چیز در زندگی او هستید، ولی در این سن کم‌کم از بودن در کنار دیگر افراد به‌خصوص کودکان و خواهر و برادرانش لذت می‌برد.

جوشیدن با دیگر کودکان

اکنون زمان خوبی است که او را با دیگر کودکان آشنا کنید به ویژه اگر برادر و خواهر در خانه نداشته باشد. او هنوز دوست دارد نزدیک شما باشد ولی مجذوب تماشا و تقلید از دیگر کودکان و نوپایان می‌شود. هر چند که در این سن نباید انتظار داشته باشید فعالانه با دیگر بچه‌­ها بجوشد و به جمعشان بپیوندد یا اسباب‌بازی­‌هایش را با آنان شریک شود. کودک شما هنوز فکر می‌کند دنیا فقط برای اوست و اگر چه از بازی کنار دیگر بچه‌­ها لذت می‌برد ولی به طور طبیعی فکر می کند تمام اسباب‌بازی‌­ها فقط مال خودش است و تا یکی دو سال نمی‌تواند مفهوم شریک شدن با دیگران را دریابد.

یادگیری رفتار خوب

اگر چه در این سن کودک هنوز نمی‌فهمد رفتار مؤدبانه چگونه است و برای چیست، ولی عاشق الگوبرداری از شما و خواهر و برادر خود است. یادگیری رفتار خوب از شما باعث می‌شود همچنان که بزرگ می‌شود با مردم درست رفتار کند. کودک حتی قبل از اینکه بتواند حرف بزند، می‌تواند راه و رسم رفتار با دیگران مثلاً دست تکان دادن هنگام خداحافظی را بیاموزد و اگر از شما کلمه مؤدبانه بشنود، بیشتر احتمال دارد بعدها که خودش حرف خواهد زد آنها را به زبان آورد.

دستاوردهای زبانی و هوشی

کودک تا کنون از جنبه­‌های گوناگون مشغول آماده شدن برای سخن گفتن بوده است و از سویی افزایش تمرکز او کمکش خواهد کرد اولین کلمه‌­ها را بر زبان آورد.

آمادگی برای حرف زدن

بسیاری از کودکان در این سن هنوز با تمرین صداهای مختلف، برای حرف زدن تمرین می‌کنند. اکنون می‌توانند اغلب آواهای مصوت و تعدادی از آواهای صامت را بیان کنند. اینکه کودک دیگر صداهای نامفهوم در نمی‌آورد ممکن است علامت بهتر شدن کنترل تقلید از آخرین کلمه‌­ای باشد که از شما یا دیگری شنیده است، آنگاه در میان کلمات عجیب و غریب او آن کلمه تک دارای مفهوم را خواهید شنید!

اولین واژه‌­ها

بعضی کودکان ممکن است بتوانند در اولین سالگرد تولد خود دو یا سه کلمه را بیان کنند که معمولاً فقط پدر و مادر یا کسانی که با برنامه او آشنا هستند آن را درک می‌کنند. ممکن است چند هفته طول بکشد تا کودک واژه‌­های بیشتری یاد بگیرد که کاملاً طبیعی است.

تمرکز و حافظه

اگر توجه کنید می‌بینید که کودک می‌تواند داستان‌­های خیلی کوتاه را از اول تا آخر گوش دهد. این تا حدی بدان علت است که اکنون می‌تواند حرف شما را دریابد و نیز توجه خود را مدت بیشتری متمرکز نماید.

حافظه رو به رشد کودک و تجربیات گذشته او اکنون بر بسیاری از فعالیت‌­ها و رفتارش تأثیر می‌گذارد. این را می‌توانید از اینکه او دوست دارد در برنامه‌­های روزانه‌­اش اختلال کند دریابید. مثلاً، زماني که برای حمام رفتن آماده‌­اش می‌کنید یا می‌خواهید لباسش را بپوشانید با تمام سرعت چهار دست و پا می‌گریزد. دانستن اینکه بعداً چه روی می‌دهد برای او بهترین فرصت است که بازی و تفریح کند ولی به ضرر شما!

بازی‌هایی برای افزایش مهارت‌ها و یادگیری کارها

با کمک گرفتن از آوازهای آشنا و کتاب، کودک را یاری دهید درک و فهم خود را به ویژه در زمینه شناخت اشیا گسترش دهد. ضمناً او را تشویق کنید اسباب بازی‌هایی را که خیلی دوست دارد، به بچه‌های دیگر هم بدهد. با کمک بازی‌های کف زدنی می‌توانید حس ریتم و هماهنگی او را بهتر کنید.

• ممکن است اکنون کودک بتواند هنگام کف زدن مشت‌هایش را کاملاً باز نگه دارد، اگر نتوانست شما کف بزنید و بگذارید او نیز دست شما را بگیرد، یا بگذارید روی پایتان یا روی زمین رو به روی شما بنشیند تا بتواند شما را ببیند و مشارکت کند. توام شدن کلمات، حرکات و موسیقی  او را در بیان اولین کلمات خود یاری داده و در ضمن فرصتی برای بازی و تقلید از شما به او می‌دهد. به مرور بازی‌های کف زدنی برای هر دوی شما جالب‌تر می‌شود، چون کودک دیگر می‌تواند مراحل بعدی بازی یا آواز را پیش بینی کند. کتاب‌ها و نوارهای آوازهای کودکانه به فرزند شما لذت عظیمی می‌بخشد و برای کمک به زبان آموزی او نیز بسیار عالی است.
• برای انجام بازی دادن و پس گرفتن، چیز جدیدی را به کودک بدهید تا وارسی کند، سپس از او بخواهید آن را به شما برگرداند. اگر پس داد او را تشویق کنید و اگر نداد وسیله را با ملایمت از او بگیرید و از او تشکر کنید. اگر چه کودک هنوز خیلی کوچک است که بتواند با دیگران شریک شود، ولی بازی‌های ساده مانند دادن و گرفتن یک اسباب بازی کم‌کم این مفهوم را در ذهنش جا می‌اندازد.
• اسباب بازی‌های نرم مانند خرس عروسکی، دلقک و عروسک‌های پارچه‌ای  وسیله بسیار خوبی برای بازی کودک است که  معمولاً برای او بسیار محبوب واقع می‌شوند و می‌تواند سال‌ها با آنها بازی کند. اکنون از آنها برای آموزش رفتار خوب به کودک استفاده نمایید. مثلاً تشویقش کنید شب آنها را ببوسد و شب بخیر بگوید و یا هنگام بیرون رفتن از منزل با آنها خداحافظی کند. عروسک‌هایی را انتخاب کنید که صورت حالت‌دار و جذاب داشته باشند. مطمئن شوید اسباب‌بازی‌های نرم و عروسک‌ها، استاندارد ایمنی داشته باشند و هیچ قطعه‌ای مانند دکمه یا مهره که از آن جدا شود، نداشته باشند.
• کودک از اینکه بارها و بارها به نوارهای آواز گوش دهد یا کتاب‌هایش را نگاه کند لذت فراوانی می‌برد . این تکرار باعث می‌شود در بیان اولین کلمات موفق باشد و در ضمن حافظه او را نیز تقویت می‌کند.
• اگر کودک شما راه افتاد، زمان خوبی است که برایش اسباب‌بازی‌هایی که آنها را با نخ دنبال خود می‌کشد و چرخ دارد بخرید. این گونه اسباب‌بازی‌ها را معمولاً به شکل حیوانات یا قطار می‌سازند. کالسکه اسباب‌بازی هم بازیچه خوبی برای کودک نوپاست. در ابتدا ممکن است او به کمک شما نیازمند باشد ولی به زودی خواهد توانست به تنهایی  آن را هل بدهد.