رشد جسمی

اکنون کودک ممکن است مدت زیادی بنشیند و بدون اینکه بیفتد به جلو خم شود تا چیزی را بردارد؛ اما از او انتظار نداشته باشید در این حالت برای مدت زیادی بازی کند. چون صرف انرژی برای نگه داشتن خود در حالت نشسته، خسته کننده است. بنابراین بعد از حدود ده دقیقه باید وضعیتش را تغییر دهید.

حرکت سریع‌تر

کودک معمولا در 8 الی 10 ماهگی چهار دست و پا رفتن را می‌آموزد. گرچه بعضی از کودکان چند هفته پس از این زمان شروع به حرکت می‌کنند. برای چهار دست و پا رفتن، کودک باید آنقدر قوی باشد که خودش را از زمین بلند کند و با فشار دادن زانوهایش به زمین به جلو برود. اوایل ممکن است کودک عقب عقب برود، ولی پس از یکی دو هفته می‌آموزد که چگونه به جلو حرکت کند. به هر روشی حرکت کرد، او را تشویق کنید. حرکات او از وقتی می‌آموزد چگونه چهار دست و پا حرکت کند، سریع‌تر می‌شود. شما باید همیشه با یک چشم مراقب او باشید و اطرافش را بررسی کنید تا مبادا خطری او را تهدید کند.

کنترل دست

او اکنون اشیاء را کمتر به داخل دهانش می‌برد و آنها را بیشتر در دستش نگاه می‌دارد، حرکات دست او تندتر و قابل کنترل‌تر شده است؛ به‌عنوان مثال شاید خودش بتواند صفحات کتابش را ورق بزند؛ هرچند ممکن است  برای این کار چندین بار تلاش کند. او می‌تواند تکه‌ها و لقمه‌های کوچک غذا را به‌طور صحیح و بادقت در داخل دهانش بگذارد و زمان‌های غذا خوردنش به‌تدریج مرتب‌تر می‌شود. او می‌تواند دو وسیله را به همدیگر بکوبد و برای این کار هرکدام را در یک دست خود می‌گیرد. به او توجه کنید که از اینکه یک قاشق چوبی و یک کاسه پلاستیکی دارد لذت می‌برد.

ایستادن

کودک دوست دارد با کمک شما یا گرفتن اثاثیه منزل خود را بالا کشیده و صاف بایستد. اوایل دو دستی، محکم به اثاثیه می‌چسبد تا کم‌کم بعدها بتواند تمام وزن خود را با اطمینان روی پاهایش بیندازد و حتی روی پنجه‌هایش بلند شود. بررسی کنید اثاثیه نااستواری در منزل نباشد که در اثر حرکت کودک واژگون شود. چنین اتفاق‌هایی اگر زیاد بیفتد اعتمادبه‌نفس کودک را ضعیف می‌کند.

اشاره کردن

اکنون ممکن است کودک کم‌کم با انگشت، به اطراف اشاره کند که نقطه عطف مهمی است. توانایی کنترل انگشت اشاره، اولین قدم برای گرفتن اجسام کوچک با کمک انگشتان شست و اشاره است. اشاره کردن ارتباط او را با شما نیز تقویت می‌کند. چون می‌تواند چیزهایی را که می‌خواهد به شما نشان دهد. هنگام دیدن کتاب‌های عکس‌دار او را تشویق کنید تا به چیزهایی که در کتاب نام می‌برید، اشاره کند. بگذارید با انگشتان خودش چیزهای کوچک مانند کشمش یا دانه ذرت پخته شده را بردارد تا مهارت انگشتانش زیاد شود.

دستاوردهای اجتماعی و عاطفی

اکنون کودک برای خودش شخصیتی پیدا کرده است و خیلی چیزها را دوست دارد و یا از آنها بدش می‌آید. ممکن است اگر بخواهید اسباب‌بازیش را از او بگیرید، مخالفت کند یا بخواهد یک بازی را چند بار انجام دهد.

نشان دادن اراده خویش

همین‌طور که آگاهی کودک از خودش زیادتر می‌شود، بیشتر می‌خواهد اراده‌ی خود را اعمال کند و ممکن است بسیاری از کارهای عادی روزانه به‌صورت نبرد میان خواسته‌های شما و او درآید. مثلاً ممکن است هنگامی‌که نمی‌خواهد داخل صندلی ماشین بنشیند، کمرش را به جلو یا عقب خم کند و یا اگر بخواهید غذایی را که دوست ندارد به او بدهید، سرش را برگرداند. با اینکه این رفتارهای او ممکن است برای شما ناراحت‌کننده باشد، اما بدانید که خیلی راحت می‌توانید توجه او را منحرف کنید. چون حافظه کودک در این سن کوتاه‌مدت است و یک اسباب‌بازی جالب یا هر چیز دیگری می‌تواند حواس او را پرت کند. مثلاً اگر دوست ندارد لباسش را بپوشد، آوازی را که دوست دارد برایش بخوانید تا فراموش کند بر سر چه چیزی غوغا به پا کرده بود؛ یا بکوشید جهت فکر کودک را به‌سوی کارهایی که مجاز است انجام دهد،  برگردانید نه کارهایی که نباید انجام دهد.

نشان دادن ناامیدی

ممکن است کودک مثلاً  از اینکه نتوانسته خودش را به اسباب‌بازی دل‌خواهش برساند، ناامید و ناراحت شود؛ در اینجا برای شما سخت است که خودتان را نگه دارید و فوری جلو نروید و اسباب‌بازی را به او ندهید تا شاد شود. اما بهتر است به او وقت دهید و تشویقش کنید تا خودش را به آن برساند.

رفتار مناسب

کودک اکنون معنای واژه «نه» را می‌فهمد و ارتباط آن‌را با یک نگاه چپ و ناخشنود شما درمی‌یابد. اما بدین معنا نیست که از انجام کاری که دارد می‌کند، دست بردارد. ولی باید کم‌کم یاد بگیرد که اگر دارد به‌سوی خطر می‌رود یا به برادر و خواهر یا دوستش آزار می‌رساند با شنیدن «نه»، توقف کند. حافظه‌ی او هنوز خیلی کوتاه‌مدت است و شما باید آمادگی داشته باشید که یک حرف را بارها و بارها برایش تکرار کنید. کودک از دیدن لبخند شما لذت می‌برد. اگر رفتار خوبی داشت، او را فراوان تحسین کنید و در مقابل کارهای مثبت او با بوسیدن و در آغوش کشیدن، پاسخ دهید تا تشویق به انجام کارهایی شود که شما را راضی می‌کند و از این گذشته، رفتار خوب را بیاموزد.

دستاوردهای زبانی و هوشی

اگر هرکاری که انجام می‌دهید را برای کودک تعریف کرده و نشان دهید، به زبان آموزی او کمک کرده‌اید.

فهمیدن معنی واژه‌ها

در پایان این ماه ممکن است کودک تا 20 واژه آشنا مانند لیوان، عروسک، توپ و کتاب را بفهمد. همچنین او هنگامی که برایش آواز موردعلاقه‌اش را می‌خوانید، می‌خندد. اگر از او بپرسید لیوانت کجاست، دنبال آن می‌گردد و ارتباط برخی واژه‌ها را با برخی کارها درمی‌یابد؛ مثلاً دست تکان دادن هنگام خداحافظی. گفتار کودکانه‌اش نیز پیوسته در حال پیشرفت است و ممکن است آواهای جدیدی مانند «ت» و «س» به واژگانش اضافه شده باشد. حتی ممکن است بکوشد از سرفه کردن شما نیز تقلید کند.

رابطه‌ی علت و معلولی

او رابطه‌ی علت و معلولی را هم کم‌کم یاد می‌گیرد. مثلاً هربار که از روی صندلی بلندش اسباب‌بازی را به زمین می‌اندازد، شما پیدا می‌شوید و آن را برمی‌دارید. این بازی جالبی است.

بازی‌هایی برای یادگیری و تقویت حواس کودک

کودک در حوالی این سن، توانایی حل مسایل و مشکلات را  بروز می‌دهد؛ به‌شرط اینکه هنگامی که کودک با مشکلی روبه‌رو شد، شما از کمک به او خودداری کنید. چون رویارویی با مشکلات روزمره، باعث می‎شود که خودش کارها را انجام دهد.

• اگر کودکتان چهار دست و پا حرکت می‌کند، برایش کوه کوچکی از بالش‌ها درست کنید تا از آن بالا برود و چهار دست و پا رفتنش بهتر شود. از پشت بالش‌ها به او نگاه کنید یا صدایش بزنید و یا اسباب‌بازی جالبی روبه‌رویش بگذارید و تشویقش کنید از بالش‌ها بالا برود. موفقیت او در این کار علاوه‌بر رضایت او باعث افزایش قدرت، تعادل و هماهنگی او شده و او را برای بالا رفتن از پلکان واقعی آماده می‌کند.
• برای ارضای حس کنجکاوی کودک و قدرت افزاینده او در حل مشکلات، از یک تخته بازی که روی آن استوانه‌های چرخاندنی و چیزهایی مثل شماره‌گیر گردان و دگمه‌های فشاری تعبیه شده باشد، استفاده نمایید و در ابتدا کار با آن را به او نشان دهید، ولی بعداً بگذارید خودش با آن ور برود. اگر کودک اسباب‌بازی‌هایی دارد که روی آن دگمه فشاری هست، تشویقش کنید که دگمه‌ها را فشار دهد و رها کند. در ابتدا ممکن است فقط بتواند کارهای ساده‌ای بکند، مثلاً انگشتش را در داخل سوراخ شماره‌گیر کند ولی در ماه‌های آتی چگونگی کار با آن را خواهد آموخت.
• در این سن بازی‌های قایم باشک و مخفی کردن و پیدا کردن اجسام به کودک یاد می‌دهد اشیا همیشه وجود دارند. برای این بازی راه‌های گوناگونی هست. حوله‌ای روی سرتان بیندازید و بگذارید کودک آن را کنار بکشد. پشت در قایم شوید، طوری‌که دست یا پاهایتان معلوم باشد. آن‌گاه یکباره بیرون بپرید و او را شگفت‌زده کنید.
• تشتی را از آب پر کنید و با استفاده از چند قاشق، فنجان و ظرف به او نشان دهید که چگونه آنها را پر کند و از آنها آب بریزد. پر و خالی کردن ظرف‌ها به این شکل به مهارت دستان کودک و افزایش هماهنگی بین دست و چشم او کمک می‌کند. بازی با آب برای کودک بسیار لذت‌بخش است، ولی باید تحت نظارت بزرگترها باشد. همیشه او را با ملایمت ولی محکم نگه دارید.
• شنیدن صداهای گوناگون باعث پیشرفت شنوایی او و در نهایت بهبود گفتارش خواهد شد. پیانوی اسباب‌بازی، زایلوفون و اسباب‌بازی‌هایی از این دست، چیزهایی است که کودک می‌تواند کار با آنها را یاد بگیرد. فعلاً او از صداهای تصادفی که از آنها درمی‌آورد لذت برده و شنوایی او تقویت می‌شود. اگر با زایلوفون یا پیانوی اسباب‌بازی، آهنگ آشنایی را برایش بنوازید، علاقه به موسیقی در وجودش جوانه زده و تشویق می‌شود.