اندازه‌گیری وزن:
اندازه‌گیری وزن بهترین شاخص رشد جسمی است. اولین توزین باید بلافاصله بعد از تولد صورت گیرد. معمولا برای وزن کردن کودکان از این روشها استفاده می‌شود.
. ترازوی ثابت یا رومیزی
– ترازو را روی میز و محل مطمئنی قرار دهید.
– لباس‌های کودک را کم کنید.
– یک پارچه تمیز و نرم یا کاغذ تمیزی را روی کفه ترازو قرار دهید و کودک را روی آن بخوابانید.
– عقربه باید روی عدد صفر قرار گیرد. اغلب ترازوها دکمه با پیچی دارند که با آن ترازو را تنظیم می‌کنند.
– کودک را به آهستگی و با احتیاط بر روی ترازو قرار دهید و کاملا نزدیک کودک ایستاده و با او مشغول صحبت شوید. چون نوزادان و خصوصا اطفال تحرک زیادی دارند، مراقب باشید که از روی ترازو پرت نشوند. توجه داشته باشید که ترازو به محلی تکیه نداشته باشد و برای ثابت نگه داشتن کودک با دست به ترازو فشار نیاورید.
– بعد از متوقف شدن حرکات کودک، وزن را بخوانید و یادداشت کنید. هنگام خواندن وزن، پاها یا قسمت‌های بدن کودک نباید به زمین یا محل دیگری بخورد.
ترازوی عقربه‌ای یا کفی
– ترازو در محل صافی قرار دهید و دقت کنید که عقربه روی نقطه صفر باشد.
- پارچه تمیزی را در کف ترازو پهن کنید، کفش کودک را درآورید و روی ترازو قرار دهید.
– موقع خواندن وزن کودک، بطور مستقیم نگاه کنید تا وزن را درست بخوانید و سپس یادداشت کنید.
. ترازوی بزرگسال
– ابتدا خود را وزن کنید و عدد آن را یادداشت کنید.
– سپس کودک را با لباس کم در آغوش بگیرید و مجددا خود را به همراه کودک، وزن و عدد آن را یادداشت کنید.
– عدد اول را از عدد دوم کم کنید تا وزن کودک به دست آید.
– توجه کنید که این روش برای کودکان کوچک زیاد دقیق نیست.
اندازه‌گیری قد:
الف) روش اندازه‌گیری قد در حال خوابیده:
۱. کلاه یا روسری کودک را باز کنید و پتوی کودک را درآورید بطوریکه سر و کف پای کودک آزاد و مشخص باشد.
۲. طفل را روی میز قدسنج بخوابانید بطوریکه سر طفل را با احتیاط به قطعه چوبی که روی صفر خط‌کش بطور عمود نصب شده است تکیه دهید.
۳. قسمت متحرک خط‌کش را حرکت دهید بطوریکه با کف پای طفل تماس پیدا کند.
۴. قد کودک را بخوا نید و یادداشت کنید.
– اگر میز قدسنج در اختیار ندارید می‌توانید متر پارچه‌ای را روی میز معمولی که در کنار دیوار و محل مطمئنی قرار داده شده بچسبانید. بعد یک صفحه صاف را در قسمت بالای سر کودک و عمود بر قسمت بالای میز و مقابل عدد صفر قرار دهید و بعد از ثابت نگهداشتن کودک، عددی را که پاشنه پای کودک در مقابل آن قرار گرفته است بخوانید و یادداشت کنید.
ب) روش اندازه‌گیری قد در حال ایستاده:
– در کودکان زیر ۶ سال اندازه گیری قد در حالت خوابیده دقیق تر است. اما در کودکانی که به راحتی و بدون کمک می‌ایستند می‌توان در حالت ایستاده قد را اندازه‌گیری کرد. اندازه‌گیری قد در این روش در حالی انجام می‌پذیرد که کودک ایستاده و پاشنه‌های پا و قسمت فوقانی پشت و ناحیه پس‌سری کودک به دیوار و پاشنه‌ها نیز به هم چسبیده و بازوها بطور طبیعی در کنار بدن آویزان باشند. در این حالت می‌توانید از متری که به دیوار چسبانده شده استفاده کنید و یا با متر پارچه‌ای از فرق سر تا کف پای کودک را اندازه بگیرید.
اندازه‌گیری دورسر:
به منظور بررسی رشد طبیعی کودک، لازم است که تا پایان ۲ سالگی بطور مرتب دورسر کودک اندازه‌گیری شود.
برای اندازه‌گیری دورسر کودک می‌توانید از متر پارچه‌ای استفاده نمایید. بهتر است این کار در حالت خوابیده به پشت باشد.
– کلاه یا روسری کودک را درآورید.
– دور سر کودک را از برجسته‌ترین نقطه پشت‌سر تا برجسته‌ترین نقطه روی پیشانی اندازه بگیرید، بطوریکه متر در قسمت جلو روی برآمدگی ابروها قرار گیرد.
– اندازه بدست آمده را بخوانید و یادداشت نمایید.
