خشن ترین و نامطلوب ترین روش تغییر رفتار تنبیه است، به همین دلیل روانشناسان تربیتی آن را به عنوان آخرین روش از روشهای منفی کاهش رفتار معرفی می‌کنند.
تنبیه عبارتست از ضعیف شدن یا کاهش احتمال بروز یک رفتار بعد از ارائه تقویت کننده منفی یا محرک آزار دهنده به دنبال آن. مثلا” اگر بعد از انجام رفتاری نامطلوب از سوی کودک مثل گفتن یک حرف زشت، با ارائه یک محرک آزارنده به دنبال رفتار او، مثل سیلی زدن به او، بخواهیم احتمال بروز رفتار نامطلوب (حرف زشت) را در او کاهش دهیم، او را تنبیه می‌کنیم.
هر چند که مشاهدات روزانه و شواهد تجربی نشان داده اند که تنبیه در کاهش رفتار نامطلوب به طور موقت موثر است، اما باید توجه داشت تنبیه باعث از بین رفتن رفتار تنبیه شده نمی شود. در ادامه مهم ترین اشکالات تنبیه رابررسی میکنیم؛‌
• بزگترین اشکال تنبیه این است که رفتار نامطلوب را از بین نمی‌برد بلکه موقتا” آن را واپس می ‌زند مثلا” کودکی که به علت حرف زشت زدن از پدرش کتک می‌خورد می‌آموزد که در حضور او حرف زشت نزند، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که در غیاب پدر، مثلا” در حضور مادر یا افراد دیگر این کار را انجام ندهد.
• احساس ناخوشایند حاصل از تنبیه در لحظه تنبیه شدن، از طریق شرطی شدن کلاسیک، با شرایط تنبیهی و شخص یا اشخاص تنبیه کننده تداعی می‌شوند و سبب انزجار و نفرت تنبیه شونده از تنبیه کننده می‌گردند.
• توجه داشته باشید؛ تنبیه کردن عملی مسری است. کسانی که شاهد تنبیه شدن افراد به وسیله دیگران بوده اند در مواقع و مکانهای دیگر خود به تنبیه کسان دیگر اقدام کرده اند.
• پرخاشگری عارضه دیگر تنبیه است.
• کلام آخر؛ اگر تنبیه ادامه یابد فرد تنبیه شده ممکن است سرانجام به تنبیه کننده حمله ور شود. مثلا” نوجوانی که از کودکی از پدر خود کتک می‌خورد ممکن است سرانجام در برابر او بایستد.