شنوایی و ایجاد سر و صدا
همانطور که شیرخوار بهطور طبیعی صورت انسان را از هر تصویر دیگری بیشتر میپسندد، صدای انسان را نیز به هر صدای دیگری ترجیح میدهد. صدای مادر برای او دوستداشتنیترین صداها بهشمار میرود، زیرا این صدا برای او همیشه با صمیمیت، تغذیه و آسایش همراه است.
وقتی با کودکتان صحبت میکنید، به خودتان توجه کنید. احتمالا متوجه خواهید شد زمانیکه صدایتان را بالا میبرید، مکث بین کلمات را بیشتر میکنید یا بعضی از سیلابها را میکشید یا چشم و دهانتان را بیش از حد عادی باز میکنید، توجه شیرخوارتان را بیشتر به خود جلب میکنید و او را به خندیدن وا میدارید. با گوش دادن به صدای شما و دیگر کسانی که با او صحبت میکنند، خیلی پیش از آنکه معنی کلمات را درک کند یا قادر به تکرار کلمات خاصی باشد، اهمیت صحبت کردن را کشف میکند.
در یک ماهگی حتی اگر در اتاقی دیگر باشید، شما را از روی صدایتان تشخیص میدهد. وقتی از همانجا با او صحبت کنید، صدایتان باعث آرامش، اطمینانخاطر و سرگرمیاش میشود. وقتی به رویتان لبخند میزند و با غانوغون خود به سخنانتان پاسخ میدهد، با دیدن آثار خوشحالی در چهره شما، درمییابد که صحبت کردن یک فرایند دوجانبه است. این مکالمه دوسویه، بسیاری از قواعد ظریف ارتباط با دیگران، مثل لحن صدا، نظم در گفتار و سرعت ارتباط کلامی را به او میآموزد.
در حدود دو ماهگی، میتوانید غانوغون و تکرار بعضی اصوات صدادار مانند (آه آه آه،اوه اوه اوه) را از او بشنوید.
در چهار تا شش ماهگی با تقلید صدای کودکتان، درحالیکه کلمات و عبارات سادهای را به آن اضافه میکنید، به گفتوگو با او ادامه دهید. هنگام صحبت با کودک، امکان دارد عادت کنید که همواره به صورتی بچهگانه مانند خود او حرف بزنید. اما این روش درست نیست، بلکه باید سعی کنید مثل بزرگسالان ولی با لحن ملایم با او صحبت کنید. از همان اوایل شیرخوارگی، با اینکه میدانید خواندن کتاب برایش معنایی ندارد، این کار را انجام دهید.
بهطور معمول در چهار ماهگی، کودک علاوهبر غانوغون کردن، بیشتر و بهمدت طولانی، خود را با تولید صداهای جدید و عجیب مثل (ماه ماه و باه باه) سرگرم میکند. در این سن روی لحن صدا و تاکیدی که روی کلمات خاص یا جملهها میشود، حساسیت بیشتری نشان میدهد. چون تمام فعالیتهای روزانهای که برای مراقبت از او انجام میدهید و جملههایی که بهکار میبرید، در حضور خود کودک انجام میگیرند، بهتدریج از گفتههای شما در هنگام شروع هر کاری میفهمد که چه وقت آماده میشوید تا به او شیر دهید، پوشکش را تعویض کنید، برای پیادهروی به خارج از منزل بروید یا او را بخوابانید.
کودک از نحوه بیان جملههایی که بهکار میبرید، اطلاعات زیادی از خلقوخوی و شخصیت شما بهدست میآورد. اگر با حالتی شاد و آرامشبخش با او صحبت کنید، لبخند میزند و غانوغون میکند و اگر با داد و فریاد و حالتی عصبی با وی برخورد کنید، از جا میپرد و یا به گریه میافتد.