اگر نیاز کودک به عشق برطرف نشود، هیچ چیز درست از آب در نمی آید
عشق رکن اصلی برای رشد همۀ جنبه های کودک است. در تعلیم و تربیت کودک، همه چیز به رابطه مهر آمیز بین والدین و کودک بستگی دارد. به عنوان مثال وقتی کودک محبت والدین را حس کند، احساس خشم او را می توان به طور مثبت به مسیر دیگری هدایت نمود. وقتی او محبت شما را واقعی و دائمی بداند، در آن هنگام است که با چالش کم یا بدون چالش پیشنهادات و نظرات خوب شما را خواهد پذیرفت.
دریافت عشق و آموختن اعطای عشق بستری است که همه مساعی مثبت بشری از خاک آن می روید و رشد می کند. مهمترین ارکان پرورش و تربیت سالم کودک یعنی احساس ارزشمندی و عزت نفس، احساس امنیت، مهارت های ارتباطی موثر و مثبت با دیگران و شکوفا کردن استعدادهای خود همه و همه در خاک عشق رشد می کند و اگر این مهمترین رکن نباشد، سخن گفتن از سایر ارکان مهم و تکنیک های موثر برای آنها بی فایده خواهد بود. حتی آمادگی یادگیری و آموزش در مدرسه نیز بر اساس تحقیقات پژوهشگران بر اساس رشد عاطفی شکل می گیرد و کودکی که بر پایه عشق، رشد عاطفی سالمی نداشته است، آمادگی یادگیری در مدرسه را ندارد. وقتی کودک خویش را با عشق آبیاری می کنید، شکوفا خواهد شد و با زیبایی خویش به دنیا برکت خواهد بخشید. بی عشق، کودک گل پژمرده ای خواهد شد در حسرت یک قطره آب.
هر کودکی یک مخزن عاطفی دارد، یعنی جایگاه قدرت عاطفی ای که می تواند در روزهای دشوار و در کل زندگی به او نیرو بخشد. ما باید مخزن عاطفی کودکانمان را به شکلی صحیح پر کنیم تا آنها بتوانند به بهترین شکل در زندگی عمل کنند و استعدادهای بالقوۀ خود را شکوفا کند.
نوجوان یا کودک فراری، نوجوانی است که یقین کرده که هیچ کس او را دوست ندارد. بسیاری از والدین این نوجوانان اعتراض می کنند و می گویند که آنها بچه هایشان را دوست دارند. این والدین از کودکی نیازهای فرزندشان را براورده کرده اند، غذا پخته اند، لباس شسته اند، هنگام مریضی او را به دکتر برده اند. کودکشان را با ماشین به مدرسه یا کلاس رسانده اند، امکانات آموزشی و ورزشی برای آنها فراهم کرده اند و….
شاید بگویید که همه ی پدرها و مادرها فرزندان خود را دوست دارند و همه به آنها محبت می کنند. بله درست است اما همۀ آنها در تربیت فرزندان خود و ایجاد یک رابطه مثبت بین خود و کودکشان موفق نیستند و همه کودکان احساس عشق را از والدین خود دریافت نمی کنند……
چرا؟
چون تنها عشق و محبت موثر، عشق بی قید و شرط است. عشق حقیقی همواره بی قید و شرط است. اگر اساس رابطۀ والد و کودک بر پایۀ عشق بی قید و شرط باشد، همه رفتارها و خدمات و آموزش های پدر و مادر نشانه های معتبر عشق هستند، اما اگر عشق بی قید و شرط موجود نباشد، محبت های دیگر هرگز جای آنرا پر نمی کند و کودکان به خوبی تفاوت را می فهمند.
عشق بی قید و شرط یعنی عشق به ذات انسانی فرزندمان بدون هیچ قید و شرطی. یعنی فارغ از آنکه فرزندمان، چه رفتاری انجام می دهد، چه ظاهری دارد، به چه کسی رفته است، چه خصوصیات رفتاری ای دارد، چه توانمندی ها یا عدم توانمندی هایی دارد. یعنی اینکه ما فرزندمان دوست داریم دقیقا بدون هیچ دلیلی. چون او انسان است، مخلوق خدا که فطرت پاکی دارد و امده است درین دنیا تا خداگون و حدا صفت شود و عشق و خوبی و زیبایی را در خود آشکار کند حال در هر شکل و ظاهری که باشد.
تنها عشق بی قید و شرط می تواند مانع از مشکلاتی چون احساس تنفر، احساس کمبود محبت، احساس گناه، ترس و عدم امنیت شود. عشق بی قید و شرط مانند نوری است که تنها در پرتو آن نور ما می توانیم عمیقا کودکانمان را درک کنیم و در پرتو این درک رفتارهای مناسبی را در حل مشکلات و در کمک به رشد آنان داشته باشیم
عشق بی قید و شرط به این معنا نیست که ما همه رفتارهای او را دوست داریم. این به آن معناست که ما در همه اوقات به کودکمان عشق می ورزیم و محبت مان را ابراز می کنیم، حتی موقعی که رفتار او ناخوشایند است. همچنین به این معنا نیست که ما به کودک اجازه می دهیم که هر کار می خواهد، انجام دهد. این یعنی اول قدم اول را برداریم. عشق بی قید و شرط نور هدایت گری است که راه تاریک را روشن می کند و والدین را قادر می سازد تا ببینید کجا هستید و برای پرورش کودکتان در این لحظه کار درست کدام است. بدون این عشق، شما راه خود را گم می کنید و سردرگم می شوید.
شاید بعضی از شما والدین احساس کنید که با این محبت، کودک شما لوس می شود. اما این اشتباه است. هیچ کودکی نیست که بیش از حد عشق بی قید و شرط دریافت کند. بلکه کودک در اثر عدم تربیت صحیح یا محبت بیجایی که آموزش غلط می دهد، لوس می شود. عشق بی قید و شرط حقیقی هرگز کودک را لوس نمی کند بلکه کودک را به ذات پاک انسانی اش نزدیک و نزدیک تر می کند.
شاید درک این اصل برای شما دشوار باشد زیرا بر خلاف چیزهایی است که قبلا فکر می کردید درست است. و شاید به همین دلیل عشق ورزی بی قید و شرط برای شما دشوار باشد. اما با تمرین و مداومت و همچنین عمیق شدن بیشتر بر این اصل، کم کم اثرات شگفت انگیز آنرا می بینید و در تمام روابط خود با محبت تر و بخشنده تر می شوید. و خواهید دید که عشق شما همان اصل اساسی ای است که کودک سالم و شاد را از کودک عصبانی و بدرفتار و فاقد احساس امنیت و پختگی جدا می کند.
پس عشق بورزید و تمرین را شروع کنید.
دکتر هدی احمدی
مقاله مذکور با بهره گیری از کتاب پنج زبان عشق کودکان نوشته چاپمن و کمپل به نگارش درآمده است.
