گریههای شیرخوار و روشهای پاسخ به آن
گریه شیرخوار، روشی برای اعلام در خواستها و بیان نیازهای مختلف اوست و به او امکان میدهد تا مثلا برای رفع گرسنگی یا ناراحتی خاصی که باعث آزارش شده است، درخواست کمک کند. گریه کمک میکند تا بتواند نسبت به مناظر، صداها و سایر عوامل حاکم بر محیط که خوشایندش نیست، اعتراض کند و بالاخره، گریه عاملی موثر برای تخلیه فشارهای درونی کودک است. ممکن است متوجه شده باشید که بدخلقی کودک در طول روز، حتی در مواقعی که نه گرسنه و نه ناراحت و نه خسته است، حالتی دورهای دارد. در این مواقع هر کاری میکنید، نمیتوانید باعث آرامش او شوید. اما درست بعد از این بدخلقی و گریهها، بسیار هوشیارتر از قبل میشود و زمان کوتاهی بعد از آن به خوابی عمیق میرود. به نظر میرسد این گریههای بیدلیل، به شیر خوار کمک میکند تا انرژی زیادی را که در درونش انباشته شده، رها کند و در وضعیتی رضایتبخش قرار گیرد.
به گریههای متفاوت شیرخوار توجه کنید تا خیلی زود بتوانید بفهمید که چه وقت نیاز به بغل کردن دارد، چه موقعی باید نوازشش کنید و چه زمانی باید تنهایش بگذارید. حتی میتوانید نیازهای اختصاصی او را از نوع گریهاش تشخیص دهید. مثلا گریه ناشی از گرسنگی معمولاً کوتاه و کمدامنه است، قدری اوج میگیرد و سپس فروکش میکند. گریه ناشی از عصبانیت، بیشتر شبیه یک طغیان و یاغیگری است. گریه مربوط به درد و ناراحتی، ناگهانی و بلند است و با یک جیغ پردامنه شروع و به یک سکوت ممتد و بعد یک ناله کشیده و طولانی، منتهی میشود. گریه «مرا تنها بگذارید» معمولاً به گریه ناشی از گرسنگی شباهت دارد. زمان زیادی طول نخواهد کشید که با ظرافت پی میبرید که شیرخوارتان سعی دارد با گریه خود به شما چه بگوید. بعضی اوقات چند نوع گریه با یکدیگر ترکیب میشوند. مثلاً اگر وقتی که شیرخوار به دلیل گرسنگی بیدار میشود و گریه میکند، به سرعت به سراغش نروید، گریههایش به شیون ناشی از خشم و طغیان تبدیل خواهند شد.
بهترین راه برخورد با گریه در چند ماه اول زندگی، صرفنظر از زمان شروع، پاسخ فوری به آن است و این توجه باعث نمیشود او لوس بار بیاید. چنانچه به خواستههایش عکس العمل نشان دهید، خواهید دید که گریههایش در مجموع کمتر از قبل خواهند شد. سعی کنید وقتی به گریه نوزادتان پاسخ میدهید، تغییر آنچه بیش از همه او را آزار می دهد، در اولویت قرار دهید. اگر به طور همزمان هم سردش است، هم زیرش خیس شده و هم گرسنه است، ابتدا گرمش کنید، بعد پوشکش را عوض کنید و در آخر شیرش دهید. اگر گریههای او با جیغ و ترس همراه است، دقت کنید مبادا سنجاق پوشک او باز شده باشد یا رشتهای مو به دور انگشت دست و پایش پیچیده شده باشد. اگر دمای بدنش مناسب و جایش خشک است و خوب تغذیهاش کردهاید، ولی هر چقدر تلاش میکنید موفق به آرام کردنش نمیشوید، روشهای پیشنهادی زیر را به کار ببرید و آنرا که بهتر جواب میدهد، انتخاب کنید:
- کودک را در گهواره بگذارید و حرکتش دهید، یا در میان بازوانتان بگیرید و بهآرامی تکانش دهید.
- بهآرامی سرش را نوازش کنید یا آهسته به پشت یا سینهاش بزنید.
- او را با پتو یا ملحفهای بپوشانید و اگر بیش از حد تحریک شده است، او را به محلی ساکت و آرام ببرید.
- برایش آواز بخوانید یا با او صحبت کنید یا برایش یک موسیقی ملایم بگذارید.
- درحالیکه او را بغل گرفته یا در کالسکه گذاشتهاید، راه بروید.
- کودک را با اتومبیل به گردش ببرید یا بهوسیله ای برایش صدا و ارتعاشات یکنواخت ایجاد کنید.
- در وضعی قرارش دهید که با آروغ زدن، هوا و گاز محبوس مانده در معدهاش تخلیه شود.
- کودک را به حمام گرم ببرید (بیشتر شیرخواران ولی نه همه، از استحمام لذت میبرند).
بعضی اوقات، اگر تمام این کارها نتواند کودک را آرام کند، بهترین کار این است که او را تنها بگذارید. تعداد زیادی از کودکان، بدون گریه به خواب نمیروند و اگر بگذارید برای چند لحظه گریه کنند، زودتر میخوابند. اگر کودک واقعا خسته باشد، گریه او زیاد طول نخواهد کشید.
شیرخواری که به راحتی آرام نمیشود و ساعات قابل ملاحظهای از روز را گریه می کند، ممکن است کولیکی (دارای دردهای قولنجی) باشد. در هنگام کولیک، تمام بدن شیرخوار در انقباض است. شیرخوار معمولا زانوها را روی شکم خود جمع میکند، دستها را مشت میکند، چهرهاش درد شدید را نشان میدهد و با صدای زیر به شدت فریاد میکشد. دردهای کولیکی معمولا عصرها و شبها اتفاق میافتد و ممکن است ساعتها طول بکشد.
اگر کودک شما، علیرغم آنچه برایش انجام میدهید، آرام نمیشود، بعید نیست که بیمار باشد. درجه حرارت بدن او را اندازه بگیرید (درجه حرارت از طریق مقعد اندازهگیری شود). اگر درجه حرارت او از راه مقعد بیشتر از 38 درجه سانتیگراد باشد، ممکن است کودک دچار عفونت شده باشد. بنابراین بلافاصله با پزشک او تماس بگیرید.
هرقدر آرامش داشته باشید، به همان نسبت نیز کودکتان آرام خواهد بود. حتی شیرخواران بسیار کوچک نسبت به فشارهای موجود در اطرافشان حساس هستند و هنگام مواجهه با آن به گریه میافتند. شنیدن صدای گریههای شیرخوار، کار عذاب آوری است، اما اگر اجازه دهیم عدم تحمل ما نسبت به گریه بچه، به عصبانیت و عدم کنترل تبدیل شود، تنها اثرش تشدید فریادهای او خواهد بود. اگر احساس میکنید بهتنهایی قادر به کنترل و تحمل این وضعیت نیستید، بهتر است از یکی از افراد خانواده یا یک دوست کمک بگیرید. این کار نهتنها شما را آرام خواهد کرد، بلکه حضور یک چهره جدید، آرامش را به کودک برمیگرداند. مهم نیست تا چهحد کمتحمل شدهاید و یا احساس عصبانیت میکنید؛ هرچه هست، این وضعیت نباید باعث شود در واکنش به گریههای مداوم بچه، او را باشدت تکان دهید. تکان دادنهای شدید کودک میتواند باعث نابینایی، آسیب مغزی و حتی مرگ کودک شود. لازم است مشکل گریههای کودک را با کسانی که در مراقبت از کودک کمکتان میکنند، مثلاً همسرتان، درمیان بگذارید. تمام نوزادان، بدون علت خاصی گریه میکنند. بهطور معمول هر شیرخوار مجموعاً بین یک تا چهار ساعت در روز گریه میکند. این گریهها، بخشی از تلاش او برای تطبیق با زندگی ناشناخته خارج از رحم مادر است. هیچ مادری نمیتواند هر بار که کودکش گریه میکند، موفق به آرام کردن او شود. بنابراین از خودتان توقع نداشته باشید در برخورد با کودکتان به یک معجزهگر تبدیل شوید. بهجای آن شرایط موجود را بهعنوان یک واقعیت بپذیرید.